گفتار درمانی کودکان که با پاتولوژی گفتار و زبان شناخته می شود یکی از شاخه های توانبخشی است که مربوط به اختلالات گفتار و زبان است . همانطور که می دانیم مهم ترین بخش ارتباطات ما در واقع با گفتار و زبان انجام می گیرد
گفتار درمانی کودکان روش درمانی است که گفتار کودک و توانایی او را در درک و استفاده از زبان و حتی ارتباط غیرکلامی بهبود می بخشد.

گفتار درمانی کودکان چگونه است :

به نظر می رسد یکی از مهم ترین حوزه های مداخله گفتاردرمانگرها حوزه کودکان (گفتاردرمانی کودکان) باشد به ویژه کودکانی که دیر به حرف می آیند.یک کودک به صورت طبیعی در سن یک سالگی باید به طور متوسط ۳ کلمه یاد داشته باشد. او در سن ۵/۱ سالگی ۲۰ کلمه یاد می گیرد تا ۲ سالگی ۵۰ کلمه و تا ۳ سالگی ۹۰۰ کلمه یاد خواهد داشت.
کودک در ۲ سالگی کم کم عبارات ۲ کلمه ای را بیان می کند و در ۳ سالگی باید بتواند جمله بگوید و گفتار یک کودک ۴ ساله باید شبیه گفتار یک فرد بالغ باشد، کودکانی که از این مدل فاصله دارند، باید حتما به مراکز گفتاردرمانی مراجعه کنند و تحت مشاوره و گفتار درمانی قرار بگیرند، در ارزیابی ها مشکل کودک از چندین جهت (گفتاردرمانی کودکان ) مورد بررسی قرار می گیرد و اگر کودک مبتلا به اختلال یادگیری باشد باید تحت درمان قرار گیرد.

اهمیت گفتار درمانی کودکان

درگفتار درمانی کودکان يعنی فقط داشتن گفتار مهم است؟ و یا آیا قابل ‌فهم نبودن کلماتي که کودک مي‌گويد به گفتار درمانی نياز ندارد؟
بهتر است بدانید که همزمان با رشد زبان، صداهای توليدشده در گفتار هم دقيق‌ تر و مفهومی ‌تر مي‌شوند. «م»، «ب» و «د» جزو صداهايی هستند که زودتر ظاهر مي‌شوند و صداهايي مثل «ک» و «گ» و «س» و «ز» ديرتر ظاهر می شوند و آخرين صدا، «ر» هست. رشد اين صداها نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. برخي کودکان صداها را به وضوح بيان نمی کنند و گفتار نامفهومی دارند. متاسفانه زماني والدين به اين موضوع دقت مي‌کنند که فرزندشان وارد پيش ‌دبستاني شده و اولياي مدرسه متوجه مشکل گفتاری کودک می ‌شوند. اين تاخير و بی ‌توجهي در تحصيل کودک مشکل‌آفرين خواهد شد.

آيا بيماري‌هاي خاصي وجود دارد که به واسطه ابتلا به آنها کودک دچار تاخير گفتاري شود؟ حسین بیات روانشناس بالینی به این سوال پاسخ می دهد :

در برخي شرايط خاص مثلا در کودکاني که نارس متولد مي‌شوند، تاخير گفتار و زبان قابل‌پيش‌بيني است و تمهيداتي وجود دارد که گفتاردرماني از طريق لمس درماني و تقويت مهارت‌هاي مربوط به تغذيه به ايجاد مهارت‌هاي دهاني ـ حرکتي از همان سنين پايين کمک کند. نشانگان‌هاي ژنتيکي خاصي هم مثل نشانگان داون يا نشانگان‌هايي که باعث عقب‌ماندگي‌هاي ذهني و تاخيرهاي رواني-حرکتي يا شناختي مي‌شود، وجود دارد که کودک با آن متولد مي‌شود و مشکلات گفتاري در اين کودکان قابل پيش‌بيني است. اما در برخي موارد تاخير و آسيب‌هاي کلامي بدون علت است و کودک در ساير حيطه‌هاي شناختي و هوشي بدون مشکل است حتي شنوايي سالمي دارد اما در اداي کلمات و جمله‌ها به مشکل برمي‌خورد. در اين شرايط مراجعه به گفتاردرمانگر و مراکز گفتار درمانی وتوجه به برخي تمهيدات به رشد زبان کمک شایانی مي‌کند.

تفاوت گفتار و زبان چیست؟

گفتار درمانی کودکان : در واقع زمانی که ما صحبت میکنیم بخشی از فرایند صحبت کردن در مغز ما اتفاق می افتد به طور مثال انتخاب کلمات، جمله بندی کردن و… که این فرایند ذهنی، زبان است و بخشی هم توسط ریه، عضلات حنجره، لب، عضله زبان و… باعث تولید صدا و کلمات می شود که این بخش همان گفتار است.
می توان گفت گفتار درمانگر به اختلالات زبانی که بخشی از فرایندهای مغزی است و اختلالات گفتاری که بخشی از عملکرد اندامهای سر و صورت است، می پردازد. همچنین حیطه ی بسیار مهم دیگری که در آن فعالیت می کند “بلع” می باشد