اعتماد به نفس در دختران

مرکز مشاوره بیات

به قلم حسین بیات روانشناس بالینی

نتایج تحقیقات بی‌ شماری نشان می‌ دهند که دختران در سنین بین ۱۴_۱۰ سالگی به طور محسوسی دچار ضعف اعتماد به نفس می‌ شوند براساس این یافته‌ ها، دختران در آغاز سن مدرسه و شروع دبستان از خود پنداره‌ ی بالاتر و اعتماد به نفس بیشتری نسبت به پسران برخور دارند. در حالی که در طی سال‌ های پایانی دبستان و آغاز دوران نوجوانی این نسبت بر عکس شده و دختران دچار ضعف و کاهش اعتماد به نفس می‌ شوند.

یکی از عوامل مؤثر در کاهش اعتماد به نفس و ضعف خود پنداره‌ی دختران، بلوغ جنسی و تغییرات جسمانی آنان است. به طور معمول دختران ۲ الی ۳ سال زودتر از پسران بالغ می‌شوند، و همین امر موجب می‌ شود که آن ها با پختگی کم‌ تری با این فرایند روبه‌ رو شوند.

حسین بیات روانشناس بالینی

به عبارت ساده‌ تر، یک دختر در ۱۱_۱۰ سالگی مراحل بلوغ خود را طی می‌ کند، در حالی که یک پسر در حدود ۱۴_۱۳ سالگی‌ یعنی حدود ۳_۲ سال بعد از دختر به این مرحله می‌ رسد. در طی این مدت دختران ناگهان با تغییراتِ جسمانی گوناگونی روبه‌ رو می‌ شوند که برای آن‌ ها محدودیت‌ هایی را نیز به همراه می‌ آورد. این احتمال وجود دارد که افسردگی و ضعفِ خودپنداره‌ ی دختران ناشی از احساس نارضایتی آنان نسبت به وضعیت ظاهر و تن‌ انگاره‌ ی خود باشد. زیرا ضعف تن‌ انگاره، از دیاد وزن، و زیبایی ظاهر برای دختران بسیار مهم‌ تر از پسران است. در مواردی نیز، دختران نمی‌ توانند خود را با این تغییراتِ جسمانی، سازگار کرده، آن را بپذیرند. در نتیجه خودپنداره‌ ی آنان لطمه دیده و دچار ضعف اعتماد به نفس می‌ شوند.

دختران معمولا زندگی را با انرژی زیاد آغاز می کنند، زود به حرف می آیند، اجتماعی هستند و شاگرد اول هستند. اما یک زمانی میان پیش دبستان و متوسطه، ترکیب گیج کننده ای از فشارهای اجتماعی جدید، انتظارات بیشتر در کلاس و نشانه های ترکیبی از جامعه (همه تلاشتو بکن، همه توجه رو به خودت جلب نکن، هرچی بخوای میتونی، زیبا بودن اولین اولویت توئه و مانند این ها) می تواند باعث شود دختران از لحاظ اکادمیک عقب بیفتند یا شوقشان را از دست بدهند.

راه های افزایش اعتماد به نفس دختران

۱_ او را تشویق کنید ابراز وجود کند :

به دخترتان یاد دهید تا نیازهایش را به بزرگترها ابراز کند و با همسالانش، فضای شخصی خود را داشته باشد. اگر بچه دیگری با او بد حرف زد، تشویقش کنید بگوید : شیوه ی حرف زدنت را دوست ندارم.

۲_ برای تعریف و تمجید از دخترتان، خاص باشید :

وقتی به دخترتان می گویید چقدر باهوش است، یعنی خیلی بیشتر از مثال های گسسته ای که به کار می برید و این کافی نیست. باید حرف بزنید ، مثلا به او بگویید :حافظه خیلی خوبی داری، یا هی دختر، تو بی نظیری تو این کار…

۳_ درباره نقاط قوت و ضعفش فرضیه نسازید :

چون که بچه شما دختر است بدین معنی نیست که باید با کاستی ها و نقص ها دست و پنجه نرم کند، یا باید آزمون های خواندن را به سختی طی کند به علاوه بدین معنا نیست که نخواهد برود ماهیگیری یا برای لیگ کودکان تلاش نکند. خواسته هایش را دنبال کنید تا نقاط قوت او را تقویت کنید و روی ضعف هایش کار کنید تا بهبود یابد.

۴_ او را برای جنسیت گرایی اماده کنید :

حتی امروزه برخی فکر می کنند دختران همان کارهای پسران را می توانند انجام دهند اگر دیدید دختران فیلم ها و برنامه های تلویزیونی را تماشا می کند که دختر در پس زمینه است ولی پسر زندگی را حفظ می کند، خاطر نشان کنید و با او درباره چیزهای متفاوت در زندگی واقعی صحبت کنید.

دختران معمولا زندگی را با انرژی زیاد آغاز می کنند، زود به حرف می آیند، اجتماعی هستند و شاگرد اول هستند. اما یک زمانی میان پیش دبستان و متوسطه، ترکیب گیج کننده ای از فشارهای اجتماعی جدید، انتظارات بیشتر در کلاس و نشانه های ترکیبی از جامعه (همه تلاشتو بکن، همه توجه رو به خودت جلب نکن، هرچی بخوای میتونی، زیبا بودن اولین اولویت توئه و مانند این ها) می تواند باعث شود دختران از لحاظ اکادمیک عقب بیفتند یا شوقشان را از دست بدهند.

هر چند دختران امروز، نسبت به مادرانشان از اتکاء به خود و اعتماد به نفس بیش‌ تری برخوردارند، اما هنوز هم در مقایسه با تبعیض‌ هایی که بین فرزندان دختر و پسر گذاشته می‌ شود، دچار ضعف‌ ها و کاستی‌ های زیادی در زمینه خودپنداره و عزت نفس می‌ باشند. بررسی‌ های مختلف نشان می‌ دهند که دختران برای رسیدن به اهداف دراز مدت خود به تلاش و جدیت بیش تری نسبت به پسران نیازمندند …، دختران بیش از پسران احتیاج به حمایت و هدایت والدین و مربیان خود دارند، زیرا آن ها برای آن که بتوانند به آرزوها و خواسته‌ های خود جامه‌ ی عمل بپوشانند باید فشارهای اجتماعی بیش‌ تری را متحمل شوند. ما باید دختران خود را به بیانِ افکار و اندیشه‌ هایشان تشویق کنیم، به آن ها اجازه اشتباه کردن بدهیم، و علاقه‌ ی آن ها را برای یادگیری رشته‌ های مختلف علمی ارج نهیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *