به قلم حسن بیات روانشناس بالینی
درخیلی از اوقات شاهد این هستیم که در حین یا پیش از انجام کاری افکار منفی به سراغ ما می آیند که می توانند برای ما بسیار مخرب باشند، اما واقعیت اینجاست که علت افکار منفی چیست و چگونه باید بر آن ها غلبه کرد؟ یکی از این افکار منفی، ترس از دست دادن است که به آن فومو (Fear Of Missing Out- FOMO) نیز می گویند.
ترس از دست دادن (فومو) دقیقا یعنی چه ؟
ترس از دست دادن (فومو)، یعنی نوعی تمایل اجباری به تجربه ای خاص یا بودن در جایی نه بهخاطر بهره ای که می بری، بلکه بهخاطر ترس از نداشتن هر چیزی که خودت فکر می کنی در غیر این صورت عایدت نخواهد شد. این از دست دادن ها و فقدان ها تقریبا همیشه تخیلی بیش نیست.
(ترس از دست دادن) نوعی عذاب روانی خود ساخته و یکی از بدترین توهم های ذهن ماست. ترس از دست دادن یعنی همان تصور غیرمنطقی، که همیشه به بقیه بیشتر از خودت خوش می گذرد یا مثلا این تصور پوچ که لحظهی ناب زندگی درست نزدیک توست، اما این خودت هستی که تحویلش نمیگیری. فومو یعنی همان تصور غیرمنطقی ای که بعدی (این بعدی می تواند مکان، شخص یا اتفاق خاصی باشد) قرار است آن تمام عیارش باشد و تو با محدود کردن خودت به هر جایی که هستی یا هر کاری که می کنی، از دستش می دهی.
فومو یعنی همه آخر هفته ها با رفقایت به عشق و حال بروی درحالی که با هیچ کدامشان احساس نزدیکی نمی کنی. فومو یعنی شب جمعه به چندین و چند کافی شاپ مختلف بروی و از هیچ کدام لذت نبری، به این خاطر که دائم به کافی شاپ دیگری که شاید فلان دوستت آن جاست، فکر می کنی و با خودت می گویی حتما آن جا خیلی باحال تر از این کافی شاپ است.
ترس از دست دادن درحال تبدیل شدن به معضل بزرگی برای نسل ماست و دلیلش هم پیچیده نیست: نسل ما بیشترین گزینه ها را برای انتخاب دارد. درواقع مشکل از پارادوکس انتخاب آب میخورد. بههمین خاطر است که هرچه زندگی شگفت انگیزتر می شود، ما کمتر می توانیم شاد باشیم.
بابت همه تجربیات بزرگی که در زندگی حاصل می شوند، باید هزینه هایی پرداخت شود. کسب این تجربیات نیازمند مایه گذاشتن و جان فشانی است. طبیعی است که گاهی مایل نباشید خودتان را به این تجربیات بسپارید، اما به این معنی نیست که لزوما چیزی را از دست خواهید داد. درواقع اگر خوب فکر کنید، می بینید که همیشه درحال از دستدادن چیزی هستید که بعضا نداشتن آن چیز می تواند برایتان بهتر باشد.
عکس العمل افراد مختلف در هنگام روبرو شدن با ترس :
۱_ حالت نگرانی و فلج شدن :
در این حالت شما حس می کنید که هیچ چیزی نمی تواند زندگی شما را تغییر داده و هرگز قادر نخواهید بود تا به چیزی که میخواهید برسید.
- به عنوان مثال، اگر از سخنرانی کردن می ترسید، خیلی نگران می شوید، اما هرگز هیچ کاری برای بهبود مهارت های ارتباط خودتان انجام نمی دهید. نگرانی و دلواپسی بزرگترین دشمن عزت نفس است و باعث می شود قبل از شروع مبارزه تسلیم شوید.
۲_ حالت تسلیم :
در این حالت شما یاد گرفته اید که با هر چیزی که سر راه شما قرار می گیرد سازش کنید. در ادامه مثال قبلی، شما این حقیقت را که نمی توانید مهارت های ارتباطی تان را بهبود دهید، قبول کرده و تلاشی نمی کنید.
- شما دیگر نگران نیستید و نمی توانید از هر فرصتی برای سخنرانی استفاده کنید.
اقدامات ساده برای غلبه بر ترس :
فراموش نکنید که شما بزرگتر از هر چیزی هستید که برایتان اتفاق می افتد یا ممکن است اتفاق بیافتد.
تصمیم بگیرید تا با ترس مبارزه کنید :
فقط کسانی که با ترس هایشان مقابله می کنند آزاد و خوشحال هستند، دیگران زندانیانی هستند که به آزاد بودن تظاهر می کنند. یک فهرست از چیزهایی که شما را می ترسانند درست کرده و تصمیم بگیرید تا برایشان کاری کنید، مگر اینکه، از نظر جسمی خطری شما را تهدید کند. به این ترتیب آزادی عاطفی را تجربه خواهید کرد.
گامهایی کوچک بردارید :
اگر از سخنرانی می ترسید، در یک کلاس آموزش سخنرانی ثبت نام کنید. اگر از ارتباط برقرار کردن با افراد غریبه ترس دارید، به یک کلوب مجازی بپیوندید.
- اگر نمی توانید یک کسب و کار راه بیاندازید، به صورت پاره وقت شروع به کار کنید.
- اقدامات کوچک وقتی به طور مداوم ادامه پیدا کنند، برایتان عزت نفس به ارمغان میآورند.