روانشناسان چه احساسی را عشق می نامند

مرکز مشاوره بیات

ترجمه : حسین بیات (روان شناس بالينی، دوره دكترای تخصصی روانشناسی سلامت)

چرا مردم عاشق می ‌شوند ؟ چرا بعضی از اشکال عشق این ‌قدر ماندگار است، در حالی که بعضی دیگر زودگذر است ؟ روانشناسان و محققان نظریه‌ های مختلفی راجع ‌به عشق ارائه داده ‌اند تا نحوه تولد و دوام عشق را توضیح دهند. عشق یک احساس اساسی انسانی است، اما درک چگونگی و دلیل این اتفاق همیشه آسان نیست. در حقیقت، مدت ‌ها است که بسیاری از مردم بر این باورند که عشق چیزی بیش از حد بدوی، مرموز و معنوی است که علم نمی ‌تواند آن را کاملا درک کند. برخی به‌ طور کلی با بررسی عشق به ‌عنوان موضوعی علمی مخالف ‌اند. این در حالی است که روانشناسان بسیاری عشق را در جایگاه مفهومی مهم بررسی می ‌کنند

چند نظریه اصلی ارائه شده است که برای توضیح عشق و سایر روابط عاطفی به کار می ‌روند :

۱_ نظریه دوست ‌داشتن در برابر عشق :

زیک رابین یکی از روانشناسی است که درباره عشق مطالب زیادی نوشته است. او در نظریه‌ اش، که از عشق در برابر دوست‌ داشتن صحبت می ‌کند، اظهار داشت عشق رمانتیک از ۳ عنصر تشکیل شده است :

  • دلبستگی
  •  مراقبت
  •  صمیمیت

رابین معتقد بود که گاهی ما دیگران را بسیار ارزشمند می ‌دانیم و تحسینشان می کنیم، گاهی از گذراندن وقت با شخصی لذت می ‌بریم و می ‌خواهیم با او باشیم، اما لازم نیست عاشق او باشیم. از طرف دیگر، عشق بسیار عمیق ‌تر و شدیدتر است و شامل میل شدید به صمیمیت جسمی و تماس فیزیکی است افرادی که هم را دوست دارند از همدیگر لذت می‌برند و عاشقانه، به‌اندازه نیازهای خود، به نیازهای یکدیگر نیز اهمیت می ‌دهند

دلبستگی یعنی نیاز به مراقبت، تأیید و تماس بدنی با شخص دیگر. مراقبت زمانی مهم است که برای نیازهای خود ارزش قائل شوید و در عین حال نیازها و خوشبختی دیگران را نیز ارزشمند بدانید. صمیمیت نیز به تبادل افکار، خواسته‌ ها و احساسات با شخص دیگری اطلاق می ‌شود

۲_ نظریه دلسوزی در مقابل عشق پرشور :

طبق گفته‌ روانشناس الین هتفیلد و همکارانش، ۲ نوع عشق اصلی وجود دارد :

  • عشق دلسوزانه
  •  عشق پرشور

ویژگی عشق دلسوزانه احترام متقابل، محبت، عاطفه و اعتماد است. این عشق ترحم ‌آمیز معمولا از احساس درک و احترامِ متقابل ناشی می ‌شود. در مقابل عشق پرشور با احساسات شدید، جذابیت جنسی، ترس و دلبستگی مشخص می‌ شود. در این احساسات شدید، دو نفر متقابلا احساس آرامش و رضایت می‌ کنند

او اظهار می ‌دارد که عشق پرشور زودگذر است و معمولا ۶ تا ۳۰ ماه طول می ‌کشد هتفیلد همچنین پیشنهاد می ‌کند عشق پرشور هنگامی رخ می ‌دهد که انتظارات فرهنگی شخص را به عاشق‌ شدن تحریک کند، یعنی هنگامی که فرد با تعصبات خود درمورد عشق ایده آل مطابقت داشته باشد و هنگامی که فرد در حضور شخص دیگری تحریک فیزیولوژیکی بیشتری را تجربه کند. در حالت ایده آل، عشق پرشور به عشق دلسوزانه منجر می ‌شود که بسیار ماندگار تر است. در حالی که بیشتر افراد خواهان روابطی ‌اند كه امنیت و ثبات عاطفه با عشق شدید و پرشور آمیخته باشد، اما به ‌اعتقاد هتفیلد این امر نادر است

۳_ نظریه مثلث عشق :

رابرت استرنبرگ روانشناس نظریه ‌ای مثلثی ارائه داد که طبق آن عشق ۳ جزء دارد :

  • صمیمیت
  •  شور
  •  تعهد

ترکیبات مختلف این سه عنصر به انواع مختلف عشق منجر می‌شود برای مثال، ترکیب صمیمیت و تعهد به عشق دلسوزانه، و ترکیبی از اشتیاق و صمیمیت به عشق رمانتیک منجر می ‌شود

از نظر استرنبرگ، روابط مبتنی بر دو یا چند عنصر ماندگارترند از روابط مبتنی بر یک عنصر. استرنبرگ از اصطلاح (عشق کامل) برای توصیف ترکیبی از صمیمیت اشتیاق و فداکاری استفاده می‌ کند. اگرچه این نوع عشق قدرتمندترین و ماندگارترین است، به ‌اعتقاد استرنبرگ این نوع عشق نادر است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *