مشاوره ترک اعتیاد

اعتیاد به عنوان یکی از بزرگ‌ترین معضلات اجتماعی و فردی شناخته می‌شود که می‌تواند زندگی افراد و خانواده‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. اما خوشبختانه، با افزایش آگاهی و دسترسی به منابع مناسب، برنامه‌های مشاوره‌ای مؤثرتر از هر زمان دیگری در دسترس هستند. مشاوره ترک اعتیاد نه تنها به فرد کمک می‌کند تا از وابستگی‌های خود رها شود، بلکه به او این امکان را می‌دهد تا زندگی جدیدی با انگیزه‌ها و اهداف تازه‌ای پی‌ریزی کند. بررسی و شناخت تکنیک‌های موثر در ترک اعتیاد می‌تواند به افراد کمک کند که با مشکلات روانی و جسمانی در زمان ترک کنار بیایند.

از اهمیت مشاوره در این فرآیند نمی‌توان غافل شد، چراکه متخصصین و مشاوران با در اختیار داشتن دانش و تجربه لازم، می‌توانند فرد را در هر مرحله از این سفر دشوار حمایت کنند و او را به سمت موفقیت هدایت نمایند. مشاوره مناسب می‌تواند به کشف ریشه‌های اعتیاد، شناسایی الگوهای رفتاری مخرب و ارائه راهکارهای مؤثر کمک کند. با ما همراه باشید تا گام به گام با روش‌های مؤثر مشاوره ترک اعتیاد آشنا شویم و دلایل موفقیت افراد در این مسیر را بررسی کنیم.

اعتیاد چیست؟

شاید شما هم این جلمه را که اعتیاد بلایی خانمان سوز است را بارها از افراد مختلف شنیده‌اید. زمانی که سخن از اعتیاد است، منظور ما در حقیقت اعتیاد به مواد مخدر است، این در حالی است که اعتیاد ابعاد بسیار گسترده‌ای دارد. از شایع‌ترین اعتیاد در جوامع امروزی می‌توان به اعتیاد به نوشیدنی‌های الکلی، اعتیاد به دخانیات، اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری و شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد که افراد زیادی بدون محدودیت سنی را درگیر کرده است. اعتیاد در تعریف تخصصی یعنی نوعی اختلال رفتاری است که به صورت مداوم فرد در حال انجان آن رفتار در بازه زمانی طولانی مدت می‌باشد. اعتیاد به مواد مخدر مانند شیشه، تریاک، حشیش، هروئین، مورفین،شیشه، متادون، ترامادول شایع‌تر است.

آیا مشاوره، ترک اعتیاد را امکان پذیر می‌کند؟

اعتیاد یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است و بی‌شک بهترین راه برای ترک اعتیاد دریافت مشاوره ترک اعتیاد است. مشاوره ترک اعتیاد شامل آموزش و مشاوره خانواده و شخص معتاد می‌شود و با به کارگیری مهارت‌های ارتباطی، شیوه‌های موثر و صحیح گفتاری و راهبردهای ایجاد انگیزه سعی دارد تا در ابتدا انگیزه ترک مواد مخدر را در فرد مصرف کننده به وجود آورد تا احتمال بازگشت به مصرف مواد مخدر در بازه زمانی درمان و بعد از پایان درمان کاهش یابد. مشاوره ترک اعتیاد یک روش علمی و توسعه یافته است؛ که درصورتی که توسط یک فرد باتجربه و تحصیل کرده انجام شود باعث تاثیرات طولانی مدت بر روی روند اعتیاد می‌شود.

مشاوره ترک اعتیاد با تمرکز بر روی توانایی افراد برای شناسایی و تغییر افکار و احساسات سعی می‌کند رفتارهای منفی و مخرب را بهبود بخشد. روانشناس ترک اعتیاد سعی می‌کند با شناسایی اهداف زندگی مانند اهداف تحصیلی و شغلی شما، باعث امیدواری شما نسبت به ترک اعتیاد شود. مراجعه به این نوع روانشناس باعث یادگیری مهارت‌هایی برای مقابله با عوامل استرس‌زا می‌شود و خطر عود مجدد اعتیاد را کاهش می‌دهد. مشاوران ترک اعتیاد علاوه بر شناسایی و درمان اعتیاد می‌توانند وجود انواع دیگر اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب را نیز شناسایی کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کنند. روانشناسان سعی می‌کنند با تقویت مهارت‌های زیر باعث بهبود روند درمانی شوند.

• مشاوره خانواده و خانواده درمانی
• بالا بردن اعتماد به نفس در بیمار
• ایجاد مهارت برای مقابله با وسوسه مصرف
• افزایش انگیزه
• از بین بردن افسردگی ناشی از اعتیاد

کدام یک از 6 روش مشاوره ترک اعتیاد موثرتر است؟

در برنامه‌های ترک اعتیاد بی‌شک اولین موضوع این است که جسم فرد التیام بخشد؛ اما تنها این موضوع کافی نیست و برای اینکه فرد بتواند روند ترک اعتیاد را ادامه دهد باید روح و روان خود را نیز التیام بخشد. مشاوره‌های ترک اعتیاد می‌تواند شامل ترکیبی از مشاوره فردی و مشاوره گروهی باشد؛ که هر دو بر روی تقویت‌ مهارت‌های بیمار برای موفق شدن در روند ترک اعتیاد تمرکز دارند. در مشاوره ترک اعتیاد فردی از روش‌هایی مانند روان درمانی، درمان شناختی رفتاری، رفتار درمانی و … استفاده می‌کنند. مشاوران ترک اعتیاد در این روش به دنبال شناسایی علائم و آسیب‌هایی که اعتیاد ایجاد کرده می‌گردند و شیوه زندگی سالم را آموزش می‌دهند. یکی از اثربخش‌ترین شیوه‌های ترک اعتیاد درمان‌های گروهی است؛ که به افراد برای ترک اعتیاد و داشتن زندگی سالم کمک می‌کنند.

جدیدترین روش درمان با نوروفیدبک

درمان اعتیاد با نوروفیدبک یکی از روش‌های به‌روز و موثری است که با استفاده از خود درمانی ترک اعتیاد را امکان پذیر می‌کند. در این روش الکترودهایی به سطح پوست سر افراد متصل می‌شود و با ثبت امواج مغزی، امکان تغییر و ایجاد الگوهای مغزی مثبت و جدید را ایجاد می‌کند. نوروفیدبک یک روش غیرتهاجمی و فاقد هیچ‌گونه درد است که باعث آموزش صحیح برای ترک اعتیاد می‌شود. مهم‌ترین مزیت نوروفیدبک این است که مغز را وادار می‌کند مواد و اثری مشابه به مواد مخدر به میزان بسیار کمی تولید کند؛ که ترک اعتیاد را آسان‌تر و امکان‌پذیرتر می‌کند.

درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان شناختی رفتاری یک درمان طولانی مدت و مبتنی بر شواهد است که در کمک به اعتیاد و شرایط سلامت روان موثر است. در این روش روانشناسان بر روابط بین افکار، احساسات و رفتار تمرکز می‌کنند و به بیماران کمک می‌کنند تا افکار منفی و ناسالم را حذف کنند. در این روش به فرد مهارت‌هایی آموزش داده می‌شود؛ تا فرد بتواند در زمان‌های پرخطر از عود کردن اعتیاد خود جلوگیری کند. مهارت‌هایی که در این روش آموزش داده می‌شود؛ علاوه بر ترک اعتیاد می‌تواند در داشتن یک زندگی سالم و جلوگیری از ابتلا به اختلالات روانی دیگر موثر باشد.

تاثیر مصاحبه انگیزشی (MI) در مشاوره ترک اعتیاد

MI یا مصاحبه انگیزشی نوعی روش درمان اعتیاد است؛ که پس از ترک اعتیاد استفاده می‌شود و بر روی یافتن انگیزه و هدف تمرکز می‌کند. تشخیص اینکه یک نفر در حال حاضر در چه مرحله ای از تغییر و ترک اعتیاد است و برای یافتن هدف خود به چه مرحله‌ای نیاز دارد نیز در مصاحبه انگیزشی اتفاق می‌افتد. هدف مصاحبه انگیزشی تقویت انگیزه و تعهد فرد بیمار است؛ به صورتی که با ارزش‌های او هم‌راستا باشد. یکی از مزایای MI این است که، علیرغم تسهیل روند بهبود توسط یک درمانگر، افرادی که در حال بهبودی هستند، انگیزه و برنامه ای برای تغییر پیدا می‌کنند؛ که می‌تواند حس کنترل بیشتری بر روند درمانشان ایجاد کند.

چرا افراد به اعتیاد دچار می‌شوند؟

تا به امروز دلایل بسیار زیادی برای اعتیاد افراد معرفی شده است، اما مسئله اصلی این است که چرا با وجود اطلاع افراد از ضرر استفاده از مواد مخدر باز به سراغ مصرف مواد مخدر می‎‌روند و یا چرا با وجود همه تبلیغات منفی باز شاهد افزایش گرایش افراد به سوی سیگار هستیم؟ سوالاتی از این قبیل نشان می‌دهند که باید در ابتدا ریشه و عامل اصلی گرایش افراد به اعتیاد را پیدا کنیم و سپس به کمک مشاوره ترک اعتیاد به افرادی که دچار استفاده از مواد مخدر هستند کمک کنیم. علل و عوامل خطر مختلفی وجود دارد که می‌تواند در ایجاد اختلال مصرف مواد موثر باشد؛ که ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• ژنتیک، مانند سابقه خانوادگی سوء مصرف مواد
• شروع مصرف مواد در سنین پایین
• دسترسی آسان به مواد مخدر یا الکل، به ویژه در سنین پایین
• قرار گرفتن در معرض تبلیغات سنگین مواد (مانند الکل)
  تشخیص سلامت روان فعلی
• نظارت کم والدین
• میزان بالای درگیری خانوادگی
• سابقه سوء استفاده یا بی توجهی
• درگیری یا خشونت خانوادگی

چه زمانی متوجه اعتیاد افراد می‌شویم؟

افرادی که از مواد مخدر  استفاده می‌کنند، یک سری علائم و نشانه‌های قابل مشاهده در خود دارند. آگاهی از علائم اعتیاد به مواد مخدر می‌تواند به شما در شناخت فرد معتاد کمک بسیار زیادی کند، این نشانه‌ها به شرح زیر می‌باشند.

• انبساط و یا گشاد شدن مردمک چشم
• پرحرف و پر انرژی بودن
• تعرق بسیار زیاد
• بی‌تفاوتی نسبت به ظاهر
• بی‌خوابی و یا خواب آلودگی بسیار شدید
• وجود دردهای عضلانی
• داشتن میل شدید به مصرف مواد که جلوی هرگونه افکار دیگر را می‌گیرد.
• ناتوانی در عدم مصرف مواد
• در زمان تلاش برای قطع مصرف دارو، علائم ترک را تجربه می‌کند.
• هر کاری برای به دست آوردن مواد انجام می‌دهد حتی خلاف و دزدی
• عدم انجام تعهدات و مسئولیت های کاری یا کاهش فعالیت های اجتماعی یا تفریحی به دلیل مصرف مواد مخدر
• خرج کردن پول برای دارو، حتی اگر توانایی مالی آن را نداشته‌باشد.

موارد فوق از علائمی هستند که به شما در شناخت فردی که مواد مخدر مصرف می‌کند، کمک می‌کند. در صورت مشاهده یکی از این علائم در بین اعضای خانواده خود می‌تواتنید با یک روانشناس مشورت کنید.

رابطه میان پیشینه روانی و اعتیاد

در برخی از شرایط و بسته به تشخیص روانپزشک ممکن است برای درمان اختلال سو مصرف مواد مخدر ناچار است دارو را برای مدیریت علائم فرد و جلوگیری از مصرف بیشتر تجویز کند و یا در صورتی که فرد نیاز به مصرف دارو نداشته باشد صرفا فقط نیاز به مشاوره ترک اعتیاد و گفت و گو درمانی با فرد باشد. ممکن است در برخی از بیماران دچار اختلال سومصرف مواد مخدر همزمان با بیماری‌های اعصاب و روان نیز مبتلا باشند، در این صورت درمان افرادی که دچار این نوع عارضه هستند دشوار و به نوعی پیچیده است. تمامی این دلیل سبب شده تا در انتخاب مشاوره ترک اعتیاد وسواس زیادی به خرج دهید.