اختلال عملکرد جنسی میتواند روابط جنسی را دچار مشکل کرده و باعث کاهش در کیفیت زندگی شود. اختلال عملکرد جنسی شامل مشکل در چرخه واکنش جنسی است که باعث کاهش رضایت از رابطه جنسی میشود. اختلال عملکرد جنسی انواع مختلفی دارد که شامل اختلالات درد مانند واژینیسموس، اختلالات در ارگاسم مانند زود انزالی، اختلال در برانگیختگی جنسی و کاهش میل جنسی میشود. این نوع اختلال هم در مردان و هم در زنان ایجاد میشود ولی در زنان شایع‌تر است.
اختلال عملکرد جنسی چیست؟
اختلال عملکرد جنسی میتواند در مرحلههای مختلف از چرخه پاسخ یا واکنش جنسی(sexual response cycle) که شامل هیجان، برانگیختگی، ارگاسم و ثبات میشود رخ دهد و حس رضایت از رابطه جنسی را کاهش دهد. مرحلههای چرخه پاسخ جنسی در زنان همیشه به ترتیب اتفاق نمی‌افتد و میتواند تغییر کند. پاسخ جنسی میتواند تحت تاثیر فیزیولوژی، احساسات، تجربیات، باورها، سبک زندگی و روابط قرار بگیرد. اختلال در هر جز میتواند میل جنسی و رضایت افراد از فعالیت جنسی را کاهش دهد.
اختلال عملکرد جنسی شامل مشکلات مداوم و مکرر در عملکرد جنسی میشود که باعث ایجاد مشکل و عدم رضایت در فعالیت جنسی فرد یا زوج میشود. اختلال عملکرد جنسی در زنان 43 درصد و در مردان 31 درصد گزارش شده است. این نوع اختلالات در سطح جامعه بسیار شایع هستند ولی معمولا مردم درمورد مشکلات جنسی خود یا شریک جنسی خود صحبت نمی‌کنند. این موضوعی است که بسیاری از مردم برای بحث در مورد آن دچار تردید هستند. از آنجا که گزینه‌های درمان در دسترس هستند، مهم است که نگرانی‌های خود را با شریک و ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود به اشتراک بگذارید.
آشنایی با انواع اختلالات عملکرد جنسی
اختلالات جنسی انواع مختلفی دارد که شامل اختلالات میل جنسی(Desire disorders)، اختلالات برانگیختگی(Arousal disorders)، اختلالات ارگاسم(Orgasm disorders) و اختلالات درد(Pain disorders) میشود. اختلالات میل شامل فقدان میل جنسی و فقدان علاقه به برقراری رابطه جنسی میشود. اختلالات برانگیختگی شامل ناتوانی در برانگیختگی فیزیکی یا عدم هیجان در زمان برقراری فعالیت جنسی میشود. اختلالات ارگاسم شامل تاخیر یا عدم ارگاسم میشود. اختلالات درد مربوط به زمانی است که فرد در حین مقاربت احساس درد دائم دارد.
کاهش میل جنسی
یکی از انواع اختلال عملکرد جنسی کاهش میل جنسی است که میل جنسی در آن کاهش یافته یا از بین می‌رود. این مشکل یک دلیل موقتی است زیرا با اختلالات هورمونی مانند کاهش تولید استروژن در زنان و یا کاهش تستوسترون در مردان همراه است. کسی که میل جنسی پایینی داشته باشد علاقه‌ای به شروع رابطه جنسی ندارد و اگر هم رابطه‌ای را آغاز کنند؛ احتمال برانگیختگی و ارگاسم در او بسیار پایین است. کاهش میل جنسی علاوه بر دلایل جسمی میتواند به دلایل روانشناختی نیز اتفاق بیافتد.
موارد زیاد باعث کاهش میل جنسی میشود که شامل:
- مصرف مشروبات الکلی
- افسردگی
- خستگی و درد
- مصرف داروها( مانند آنتی آندروژن‌‌ها، مهار کننده‌های 5-آلفا و …)
- کمبود تستوسترون
- سوء استفاده جنسی
- مشکلات هورمونی مانند پرکاری تیروئید
- شیر دادن به کودک
- یائسگی
- فشار خون بالا
- ترس از بارداری
اختلال در برانگیختگی جنسی
اختلال در برانگیختگی جنسی(Ejaculation disorders) یا همان سرد مزاجی یکی از انواع اختلال عملکرد جنسی است که در آن آلت تناسلی نمی‌تواند برای برقراری رابطه نعوظ پیدا کند. مشکل در نعوظ یا سرد مزاجی در مردان شایع است اما در زنان نیز میتواند رخ دهد. این مشکل میتواند با کاهش میل جنسی، نداشتن شور جنسی و عدم تحرکات جنسی همراه باشد. دلایل دیگری نیز میتواند باعث EDشود که شامل علل پزشکی مانند جریان خون، کهولت سن و مشکلات روانی میشود. حدود 16٪ از مردان 50 تا 59 سال از اختلال نعوظ رنج می برند و 44٪ از افراد 70 تا 75 سال نیز دچار این اختلال می شوند.
دلایل ایجاد اختلال در برانگیختگی جنسی شامل:
- مشکل در جریان خون
- اختلال در اعصاب
- آسیب به آلت تناسلی
- مشکلات روانی، مانند استرس یا افسردگی
- مسائل رابطه
- بیماری مزمن
- برخی از داروها
- استرس و اضطراب
- چاقی
- سیگار کشیدن
- دیابت
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- بیماری قلب و عروقی
- مصرف دارو
درمان اختلال عملکرد جنسی مانند برانگیختگی جنسی با استفاده از راه‌های متفاوتی مانند زوج درمانی امکان پذیر است. داشتن سبک زندگی سالم میتواند بیشترین تاثیر را بر روی درمان این اختلال داشته باشد؛ به همین دلیل ابتدا پزشکان تغییر سبک زندگی را پیشنهاد می‌دهند. ورزش منظم، داشتن رژیم غذایی سالم، ترک سیگار و الکل میتواند این مشکل را برطرف کند. درمان دارویی نیز برای حل این مشکل وجود دارد که برای این نوع درمان مراجعه به پزشک ضروری است.
اختلال در ارگاسم
اختلال در ارگاسم میتواند برای مردان و زنان اتفاق بیافتد. انزال زودرس یا ناتوانی در کنترل انزال میتواند یکی از مشکلات در رابطه جنسی باشد که در بسیاری از روابط زناشویی و جنسی دیده میشود. طبق تحقیقات انجام شده بیش از 40 درصد زوجین از مشکل زود انزالی در روابط خود رنج می‌برند. انزال زودرس تقریبا در 20 تا 30 درصد از مردان وجود دارد؛ که مشکلاتی شامل تخلیه نادرست مایع اسپرم ، پروستات و مایع منیزیم منی از مجرای ادرار میشود. مشکل در انزال میتواند شامل تاخیر مختصر انزال، از دست دادن کنترل انزال و پریشانی روانی در بیمار یا شریک جنسی او باشد.
استرس، خستگی، درد و ناراحتی میتواند از دلایل مهم عدم ارگاسم باشد. دستیابی به ارگاسم ممکن است زمانی که میل جنسی شما کم است یا زمانی که هورمون های شما به هم ریخته است ممکن نباشد. در زنان ممکن است ارگاسم به صورت کامل اتفاق نیافتد اما فرد از زندگی جنسی خود راضی باشد. مراجعه به سکس تراپی میتواند مشکلات موجود در رابطه جنسی مانند انزال زودرس را حل کند و علت ابتلا به آن را که میتواند علل روانی و ژنتیکی باشد مشخص کند. یکی از برترین راه‌های درمان زود انزالی استفاده از داروهای گیاهی و شیمیایی است.
درد یکی از انواع اختلال در عملکرد جنسی
اختلال درد در هنگام رابطه جنسی یا دخول تناسلی-لگنی باعث ایجاد درد در هنگام آمیزش میشود. خشکی واژن، واژینیسموس، آسیب به دستگاه تناسلی، التهاب یا عفونت و … میشود. روانکاوی ناکافی و منقبض شدن عضلات واژن میتواند دخول را دردناک کند. در دهانه واژن یک سری غدد وجود دارد که در هنگام تحریک جنسی از خود مایعاتی را ترشح کرده و مقاربت را آسان می‌کند. اگر این مایعات ترشح شده به هر دلیلی کاهش یابد؛ باعث خشکی واژن میشود. کافی نبودن پیش نوازی قبل از رابطه، کاهش استروژن به ویژه بعد از یائسگی و زایمان و مصرف برخی داروها دلیل خشکی واژن است.
یکی دیگر از دلایل مهم ایجاد درد در هنگام مقاربت واژینیسموس است که به دلایل مختلفی ایجاد میشود. انقباض غیرارادی عضلات کف لگن باعث ایجاد این اختلال می‌شوند. واژینیسموس انواع مختلفی دارد و علائم آن میتواند از خفیف تا شدید باشد. اضطراب، ترس و افسردگی میتواند میل جنسی را کاهش داده و منجر به خشکی واژن و واژینیسموس شود. زنان مبتلا به واژینیسموس با معاینات مربوط به زنان و استفاده از تامپون مشکل جدی دارند.
جمع‌بندی
درمان اختلال عملکرد جنسی میتواند داشتن رابطه جنسی را لذت بخش کرده و کیفیت زندگی زناشویی را بالا ببرد. انواع اختلالات عملکرد جنسی میتواند به دلایل روانی یا جسمی ایجاد شود. درصورتی که این اختلالات به دلایل روانی ایجاد شود بهترین راه برای درمان آن مراجعه به روانشناس است. در مرکز روانشناسی و لورتا نوروفیدبک بیات به‌روزترین و استانداردترین جلسات مشاوره‌ای توسط مشاوران برتر و دکتر حسین بیات روانشناس بالینی ارائه داده میشود و انواع اختلالات جنسی را تحت درمان قرار می‌دهد.
سئوالات متداول
1_ اختلال عملکرد جنسی چیست؟
اختلال عملکرد جنسی میتواند در مراختلال عملکرد جنسی چیست؟حله‌های مختلف از چرخه پاسخ یا واکنش جنسی(sexual response cycle) که شامل هیجان، برانگیختگی، ارگاسم و ثبات میشود رخ دهد و حس رضایت از رابطه جنسی را کاهش دهد.
2_ اختلال عملکرد جنسی در زنان شایع‌تر است یا مردان؟
اختلال عملکرد جنسی در زنان 43 درصد و در مردان 31 درصد گزارش شده است.
3_ انواع اختلال عملکرد جنسی شامل چه مواردی است؟
اختلالات جنسی انواع مختلفی دارد که شامل اختلالات میل جنسی(Desire disorders)، اختلالات برانگیختگی(Arousal disorders)، اختلالات ارگاسم(Orgasm disorders) و اختلالات درد(Pain disorders) میشود.
4_ میل جنسی به چه دلیل کاهش پیدا می‌کند؟
- مصرف مشروبات الکلی
- افسردگی
- خستگی و درد
- مصرف داروها( مانند آنتی آندروژن‌‌ها، مهار کننده‌های 5-آلفا و …)
- کمبود تستوسترون
- سوء استفاده جنسی
- مشکلات هورمونی مانند پرکاری تیروئید
- شیر دادن به کودک
- یائسگی
- فشار خون بالا
- ترس از بارداری