بلوغ به معنای رسیدن به مرحله نهایی رشد و تکامل است و یکی از حساس‌ترین دوره‌های رشد به حساب می‌آید. همانطور که جسم انسان‌ها به بلوغ نیاز دارد ذهن، عواطف و هیجانات انسان نیز باید به بلوغ برسند. بلوغ عاطفی یا رشد هیجانی در حقیقت نشان دهنده توانایی افراد در مدیریت و تصمیم‌گیری در مواقع احساسی است.
بلوغ عاطفی چیست؟
درست‌ترین تعریف بلوغ عاطفی یا رشد هیجانی وجود توانایی بالا برای درک و بیان عواطف در افراد است. نابالغ بودن در این زمینه نیز به معنای نشان دادن عواطف و احساسات به شیوه‌ای نا متناسب و غیر قابل انتظار است. رشد هیجانی در افراد در سنین متفاوتی اتفاق می‌افتند که در نهایت منجر به پیشرفت فرد در زندگی و یافتن خوشبختی و رضایت می‌شود.
بلوغ عاطفی یکی از ارکان مهم در داشتن یک رابطه پایدار و عاشقانه است که مرحله‌ای از رشد فردی و بلوغ به شمار می‌رود. افرادی که به سطح مناسبی از بلوغ رسیدهاند نسبت به روابط خود متعهد و مسئولیت پذیر خواهند بود. این افراد رفتار کاملی از خود نشان می‌دهند و تمامی مشکلات و بحث‌ها را در کمال آرامش برطرف می‌کنند.
6 نشانه‌ی بلوغ عاطفی
اولین قدم در انجام مشاوره ازدواج بررسی میزان بلوغ احساسی یا عاطفی در زوجین است؛ برای اینکه بدانید فردی به بلوغ رسیده یا نه، بهترین راه بررسی نشانه‌های بلوغ عاطفی است. در ادامه درمورد نشانه‌های این بلوغ و راهکارهایی برای به دست آوردن این توانایی‌ها می‌پردازیم.
1-انعطاف پذیری
افراد انعطاف پذیر شخصیت و ویژگیهای خود را بر اساس موقعیتهای مختلف سازگار میکند. البته باید دقت کنید که انعطاف پذیری به معنای عوض شدن شخصیت و رفتار فرد نیست؛ بلکه به معنای سازگاری با شرایطی غیر قابل تغییر است که فرد برای برقرار کردن آرامش این رفتار را بروز می‌دهد. انعطاف پذیری در روابط عاشقانه نقش مهمی دارد به طوری که افراد بالغ به شخصیت پارتنر خود اهمیت می‌دهند و حاضر به تغییر شخصیت او نیستند.
2-مسئولیت پذیری و پذیرش اشتباهات
مهم‌ترین ویژگی افراد مسئولیت پذیر این است که مشکلات و یا عواقب کارهای خود را به دوش دیگری نمی‌اندازند و خود را مسئول کارهایی که انجام داده‌اند میدانند. افرادی که به این سطح از بلوغ رسیدهاند عواقب کارهایشان را می‌شناسند و اشتباهات خود را نیز قبول می‌کنند. افراد مسئولیت پذیر در مواجه با مشکلات خود به دنبال راه حلی موثر برای تصمیم گیری بهتر می‌روند.
جهت مطالعه بیشتر:
3-قضاوت نکردن
افرادی که به بلوغ عاطفی می‌رسند میدانند که اتفاقات مختلف در زندگی دیگران باعث شکل‌گیری شخصیت فعلی آنها و ایجاد عقیده‌های متفاوت می‌شود. این افراد به خوبی میدانند که قضاوت کردن دیگران کاری اشتباه و بی فایده است. قضاوت‌ها به طور معمول نتیجه ناآگاهی و نابالغ بودن افراد در زمینه هیجانی و عاطفی هستند.
قضاوت نکردن باعث می‌شود بتوانیم روابط موفق‌تری با افراد برقرار کنیم و زندگی لذت بخش‌تر و شادتری داشته باشیم. افراد بالغ به خوبی میدانند که در ملاقات اولیه با دیگران نمی‌توانند آنها را بشناسند و دست به قضاوت نمی‌زنند.
4-همدلی و بروز عواطف
یکی دیگر از نشانه‌های بلوغ عاطفی حمایت و همدلی است. ویژگی همدلی در افراد به این معناست که آنها به خوبی دیگرا را دلداری می‌دهند و نسبت به دیگران احساس نگرانی و همدردی دارند. افرادی که به این بلوغ رسیدهاند ارتباط با دیگران را فراتر از کلمات و به همراه یک جو احساسی پیش می‌برند.
5-آگاهی درمورد احساسات و کنترل آنها
افرادی که به بلوغ عاطفی رسیدهاند به راحتی می‌توانند نوع احساس خود را شناسایی کنند و آنها را به خوبی درک نمایند. این افراد با احساساتی بودن مشکلی ندارند و از ابراز آن نیز نمی‌ترسند و در عین حال سعی می‌کنند به احساسات خود اجازه کنترل کردن رفتار را ندهند. شما عزیزان می‌توانید با مراجعه به مشاوره فردی توانایی خود را در زمینه کنترل رفتار و احساسات افزایش دهید.
6-فروتنی و عدم کمال‌گرایی
افرادی که از لحاظ عاطفی به بلوغ رسیدهاند به خوبی میدانند که کمال در زندگی واقعی وجود ندارد و به دنبال کمال‌گرا بودن نمی‌روند. این افراد نه تنها درمورد دیگران بلکه درمورد خود نیز کمال‌گرایی را کنار گذاشته‌اند و به خوبی از کاستی‌های خود آگاه هستند.
علاوه بر مواردی که در بالا درمورد آنها صحبت کردیم؛ مثبت‌گرایی به شیوه واقع بینانه، رفتار آرام و حساب شده، شوخ طبعی و ارتباط اجتماعی خوب، استقلال و عدم اتکا به دیگران و… نیز می‌توانند به عنوان سایر نشانه‌های رسیدن به بلوغ عاطفی یا رشد هیجانی باشند.
بلوغ عاطفی در زنان
بلوغ در زنان روی روحیه و شخصیت آنان تاثیر بسیار مثبتی دارد. زنانی که به بلوغ عاطفی رسیدهاند هویت خود را فراموش نمی‌کنند و خود را وابسته به شریک عاطفی‌شان نمی‌دانند و در عین حال احساسات خود را به خوبی بروز می‌دهند و آنها را سرکوب نمی‌کنند. این بلوغ در زنان به طور معمول همزمان با بلوغ جنسی آنها اتفاق می‌افتد.
بلوغ عاطفی در مردان
بلوغ عاطفی در مردن به طور معمول در سنین بالاتر شکل می‌گیرد. نشانه‌های بلوغ عاطفی در مردان با زنان کاملا متفاوت است که در کتاب مردان مریخی زنان ونوسی به این موضوع اشاره شده است. در ادامه برخی از ویژگیهای مردان بالغ در زمینه عواطف و احساسات را با هم می‌خوانیم.
- نگاه برابری نسبت به زن و مرد دارند.
- شریک عاطفی خود را در اولویت قرار می‌دهد.
- به حریم خصوصی شما احترام می‌گذارند.
- از بحث و گفت و گوها فراری نیستند.
- مسئولیت پذیر هستند.
- درمورد خواسته‌های خود مطمئن است.
تست بلوغ عاطفی در شیراز
در سایت‌های مختلف تعداد زیادی آزمون آنلاین وجود دارد که شما می‌توانید با انجام دادن آنها سطح بلوغ احساسی خود را تعیین کنید. علاوه بر این شما می‌توانید با مراجعه به مرکز روانشناسی و لورتا نوروفیدبک بیات با کمک بهترین مشاوران در این زمینه سوالاتی را پاسخ دهید و سطح بلوغ خود را بسنجید. مشاوران مرکز بیات به شما کمک می‌کنند تا توانایی‌های خود را از لحاظ بروز احساسات در روابط افزایش دهید و به بلوغ دست یابید.
سخن آخر
فردی که از نظر عاطفی به بلوغ نرسیده است مسلما احساس تنهایی میکند و نمی‌تواند با دیگران ارتباط موثری برقرار کنند. کسی که از عواطف خود آگاهی ندارد باعث می‌شود دیگران نیز نتوانند او را به راحتی درک کنند. بلوغ عاطفی یک ویژگی اکتسابی است که با صرف وقت و تمرین کردن به دست می‌آید.
سوالات متداول
1-چگونه به بلوغ عاطفی دست یابیم؟
برای رسیدن به این بلوغ شما باید در مواجه با موقعیتهای مختلف احساسات خود را بشناسید و آنها را قبول کنید. واقع بین باشید و مسئولیت عواقب رفتارهای خود را بپذیرید و از افرادی که به لحاظ عاطفی و احساسی به بلوغ رسیدهاند برای مدیریت احساسات خود الگو بگیرید و از تجربیات این افراد استفاده کنید.
2- بلوغ عاطفی به ما چه کمکی میکند؟
پختگی عاطفی در ابعاد مختلفی به ما کمک میکند اما بیشترین تاثیر آن درمورد توانایی سازگاری با شرایط سخت زندگی است که ممکن است برای هر فردی به وجود بیاید.
3- نشانه‌های بلوغ عاطفی را نام ببرید؟
انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری و پذیرش اشتباهات، قضاوت نکردن، همدلی و بروز عواطف، آگاهی درمورد احساسات و کنترل آنها و فروتنی و عدم کمال‌گرایی نشانه‌های بلوغ عاطفی در زن و مرد هستند.