گروه درمانی یکی از روش‌های درمان انواع اختلالات روانی و مشکلات اجتماعی است که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این روش در کنار دیگر روش‌های درمان برای ارتباط بیشتر بیماران با جامعه و آشنایی بیشتر با بیماری خود استفاده می‌شود. انواع گروه درمانی با توجه به اهداف مختلف تشکیل می‌شود که شامل گروه‌های رفتاری شناختی، روان آموزشی، حمایتی و … می‌شود. کاربرد گروه درمانی در درمان انواع اختلالات به ویژه اختلالات تغذیه و اعتیاد مورد توجه است.
گروه درمانی چیست؟
گروه درمانی نوعی روان درمانی است که شامل یک یا چند درمانگر می‌شود که همزمان با چند نفر کار می‌کنند. در این روش نیازی نیست که در مکانی خاص صورت بگیرد بلکه در مراکز درمانی، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های سلامت روان و مراکز اجتماعی می‌تواند تشکیل شود. این روش معمولا در کنار دیگر روش‌های درمانی شامل روان درمانی و دارو درمانی می‌تواند به افراد با انواع اختلالات روانی مانند استرس، وسواس فکری و عملی و افسردگی کمک کند و منجر به درمان انواع وسواس می‌شوند.
انواع گروه درمانی
انواع گروه درمانی می‌توند با توجه به معیارهای متفاوتی شناسایی شود. این روش به دو صورت باز و بسته انجام می‌شود، در گروه باز شرایطی وجود دارد که اعضای گروه میتوانند در هر زمانی به گروه بیپیوندند. در گروه باز شما باید در هر جلسه زمانی را برای آشنایی با اعضای جدید اختصاص دهید.
گروه بسته گروهی است که اعضای آن ثابت است و همه در زمانی یکسان روند بهبود خود را آغاز می‌کنند. اگر بخواهید در یک گروه بسته شرکت کنید باید ماه‌ها منتظر بمانید تا گروهی مناسب شرایط شما ایجاد شود. علاوه بر این معیار؛ معیارهای دیگری نیز وجود دارد که با توجه به آن گروه‌های درمانی را از یکدیگر مجزا می‌کنند.
- گروه‌های رفتاری شناختی: که بر شناسایی و تغییر الگوهای تفکر نادرست یا تحریف شده، پاسخ‌های عاطفی و رفتار متمرکز هستند.
- گروه‌های روان آموزشی: در این گروه‌ها افرادی که اختلالات روانی مختلف دارند بر روی شناسایی این اختلالات و راه‌های مقابله با آن تمرکز می‌کنند.
- گروه‌های توسعه مهارت‌ها: در این نوع گروه بر بهبود مهارت‌های اجتماعی در افراد مبتلا به اختلالات روانی یا ناتوانی‌های رشدی تمرکز دارد.
- گروه‌های حمایتی: طیف گسترده ای از مزایا و کاربردها را برای افراد مبتلا به انواع شرایط سلامت روان و همچنین عزیزانشان فراهم می‌کند.
کاربرد بحث گروهی
این روش کاربردهای متنوعی دارد و به درمان افراد با انواع اختلالات روانی مانند اختلال نقص توجه، افسردگی نوع 2، اختلال اضطراب فراگیر، فوبیا و … کمک می‌کند. یکی از ویژگی‌ها درمان در این روش این است که افرادی که توسط این گروه‌ها درمان شده‌اند میتوانند به افرادی که تازه روند درمانی خود را آغاز کرده‌اند امید بدهند و سرعت روند درمان را افزایش دهند. افراد در انواع گروه درمانی میتوانند متوجه شوند که تنها نیستند و افراد دیگری نیز به مشکلات آنها دچار هستند.
یکی از کاربرد های گروه درمانی این است که افراد با الگو برداری از رفتارهای خوب یکدیگر یا درمانگر خود در این روش میتوانند رفتارهای خود را بهبود ببخشند. در جلسات گروه درمانی با بیان کردن و به اشتراک گذاشتن احساسات و تجربیات خود با گروه منجر به تسکین درد و احساس گناه می‌شوند و استرس و اضطراب خود را کاهش می‌دهند. بودن در گروه احساس حمایت و راهنمایی را به دنبال دارد و این روش به اعضا کمک می‌کند دریابند که خودشان مسئول زندگی، اعمال و انتخاب‌هایشان هستند.
جهت مطالعه بیشتر:
گروه درمانی برای چه کسانی مناسب است؟
این روش برای همه‌ی افراد مناسب نیست و باید شرایط فرد برای قرار گرفتن در دوره درمانی مورد تایید قرار بگیرد. این روش برای افرادی که دچار اختلالاتی مانند اختلال نقص توجه، افسردگی نوع 2، اختلالات سوء تغذیه، اختلال اضطراب فراگیر، انواع فوبیاها، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اعتیاد هستند موثر است و می‌تواند منجر به درمان یا بهبود بیماری شود.
درمان اعتیاد و دیگر بیماری‌های روانی نیازمند حمایت کامل از طرف نزدیکان است و فقط در این صورت درمان می‌شود. کاربرد گروه درمانی می‌تواند در حمایت مناسب و علمی از این افراد نقش داشته باشد. کاربرد گروه درمانی در موارد دیگری مانند طلاق، خشونت خانگی، استرس مزمن، بیماری و درد مزمن و مدیریت خشم نیز قابل توجه است.
در جلسات گروه درمانی چه اتفاقاتی می‌افتد؟
گروه‌های درمانی معمولاً حداکثر 12 عضو دارند و یک تا دو ساعت در هفته تشکیل می‌شوند. نوع نشستن در گروه درمانی به این صورت است که درمانگر و اعضای گروه هم دیگر را می‌بینند. همان طور که اشاره شد گروه‌ها ممکن است باز یا بسته باشند. در گروه باز اعضا می توانند در هر زمان بپیوندند، در حالی که گروه بسته دارای تاریخ شروع و پایان مشخصی است.
گروه‌ها معمولا با توجه و تمرکز بر روی یک موضوع خاص شکل می‌گیرند که می‌تواند شامل مشکلات روانی مانند اضطراب اجتماعی، اختلال خورن یا اعتیاد و یا یک فقدان یا چالش مانند مشکلات خانوادگی یا خودکشی باشد. در گروه درمانی نیز مانند دیگر روش‌های درمانی تا حد ممکن از افشای هر گونه اطلاعات جلوگیری می‌شود و از اعضای گروه نیز انتظار می‌رود که اطلاعات گفته شده در گروه را در مکان دیگری بازگو نکنند.
فعالیت‌هایی که در جلسات بحث گروهی انجام می‌شود شامل:
- فعالیت‌های یخ شکن که به اعضای گروه کمک می‌کند تا با یکدیگر آشنا شوند.
- فعالیت‌های قدردانی، مانند ترسیم جنبه‌های مختلف زندگی‌شان که از آنها سپاسگزار هستند.
- به اشتراک گذاری فعالیت‌ها، که در آن اعضای گروه از یکدیگر سؤال می‌پرسند.
- فعالیت‌های نوشتاری رسا برای کشف تجربیات و احساسات مرتبط با آن رویدادها
- فعالیت‌های تجسم هدف برای کمک به افراد برای تعیین اهداف و برنامه ریزی برای انجام آنها
گروه درمانی در شیراز یکی از روش‌های درمانی است که در کلینیک‌های مختلف مانند مرکز روانشناسی بیات مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش باعث می‌شود که روند بهبود و درمان با اطمینان و امید بیشتری پیش برود و در کنار دیگر روش‌های درمانی یک روش کارآمد به حساب می‌آید. دکتر حسین بیات در کلینیک روانشناسی نوروفیدبک بیات گروه درمانی را برای افراد مختلفی که به اختلالات استرس و اضطراب، افسردگی، نقص توجه و … دچار هستند مورد استفاده قرار می‌دهد.
سئوالات متداول
1_ گروه درمانی چیست؟
گروه درمانی نوعی روان درمانی است که شامل یک یا چند درمانگر می‌شود که همزمان با چند نفر کار می‌کنند.
2_ گروه باز چه نوعی از گروه درمانی است؟
در گروه باز شرایطی وجود دارد که اعضای گروه میتوانند در هر زمانی به گروه بیپیوندند. در گروه باز شما باید در هر جلسه زمانی را برای آشنایی با اعضای جدید اختصاص دهید.
3_ گروه درمانی برای چه کسانی مناسب است؟
این روش برای افرادی که دچار اختلالاتی مانند اختلال نقص توجه، افسردگی نوع 2، اختلالات سوء تغذیه، اختلال اضطراب فراگیر، انواع فوبیاها، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اعتیاد هستند موثر است و می‌تواند منجر به درمان یا بهبود بیماری شود.