فوبیای آسانسور یکی از اختلالات روانی است که میتواند زندگی افراد را در دنیای امروزی سخت کند. درمان فوبیای آسانسور درصورتی که با علائم و علت ابتلا به این بیماری آشنایی داشته باشید بهتر اتفاق میافتد. این فوبیا میتواند در اثر دیگر اختلالات روانی و فوبیاهای مختلف مانند کلاستروفوبیا و آگورافوبیا به وجود بیاید. برای آشنایی با علائم، علتها و راههای درمان این اختلال همراه ما باشید.
آشنایی با فوبیای آسانسور
فوبیای آسانسور نوعی ترس پیش از حد و غیرمعمولی از فضای بسته است که هنگام ورود افراد به آسانسور و با بسته شدن درب آن اتفاق میافتد. آسانسور یکی از اختراعات بشر است که در زندگی انسان نقش مهمی دارد و تقریبا استفاده نکردن از آن غیرممکن است. برخی از افراد با اینکه نیاز دارند از آسانسور استفاده کنند در هنگام ورود به این فضا دچار حملات جدی مانند تنگی نفس، افزایش ضربان قلب، عرق کردن بیش از حد و … میشوند.
ترس از آسانسور به طور رسمی یک فوبیا محسوب نمیشود ولی در رده اختلالات اضطرابی قرار میگیرد و سایر مشکلات روانی و فوبیاها میتوانند زمینه ساز این اختلال باشند. کلاستروفوبیا یا تنگناهراسی (Claustrophobia) اختلالی است که باعث ایجاد استرس و اضطرابی غیرقابل تحمل در هنگام قرار گرفتن در یک فضای بسته میشود و ترس از آسانسور میتواند در زیر مجموعه این اختلال قرار بگیرد. درمان استرس و اضطراب میتواند علائم این اختلال را کاهش دهد.
علائم ترس از آسانسور
احساس ترس و اضطراب شدید از نشانههای اولیه بارز این اختلال محسوب میشود. فردی که به فوبیای آسانسور مبتلا است ترجیح میدهد پلههای یک برج را طی کند ولی خود را در معرض آسانسور و فضای بسته آن قرار ندهد. نشانههای دیگر فوبیای آسانسور را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
- تپش قلب نامنظم و ایجاد نفس تنگی در هنگام قرار گرفتن در فضای بسته
- ترس و اضطراب غیرطبیعی از خراب شدن آسانسور و سقوط آن
- تعریق شدید و احساس ضعف و بی حسی
- نگرانی و اضطراب پس از بسته شدن درب آسانسور
- ترجیح به استفاده از پله در هر شرایطی و اجتناب از سوار شدن به آسانسور
- ترس شدید از خفگی و احساس ناتوانی در تنفس
- افرادی که به اختلال ترس از آسانسور دچار هستند همیشه تمایل دارند در فضاهای باز و بدون سقف قرار بگیرند.
علت ابتلا به فوبیای آسانسور
ترس از آسانسور میتواند از سایر اختلالات و مشکلات روانی مانند اختلال کلاستروفوبیا نشآت بگیرد. عوامل متفاوتی میتواند در ایجاد ترس از آسانسور نقش داشته باشند و با شناسایی این عوامل میتوان درمان فوبیای آسانسور را آغاز کرد. درمان فوبیای آسانسور با توجه به اینکه این اختلال شدید یا معمولی است صورت میگیرد. در ادامه با عوامل مختلفی که میتواند منجر به ایجاد فوبیای آسانسور شود آشنا خواهیم شد.
کلاستروفوبیا
یکی از دلایلی که میتواند منجر به ایجاد اختلال ترس از آسانسور شود کلاستروفوبیا یا تنگنا هراسی است. افراد مبتلا به این اختلال در زمان قرار گرفتن در یک محیط بسته هراس و اضطراب شدید را تجربه میکنند؛ کابین آسانسور نیز میتواند یکی از این مکانها باشد. شیوع کلاستروفوبیا در جهان 4 درصد است؛ البته افراد بسیاری هستند که این فوبیا را به صورت خفیف تجربه میکنند. علائم خفیف کلاستروفوبیا میتواند شامل لرز و تعریق شود و برخی علائم شدید آن نیز شامل تپش قلب، حمله ترس و غش کردن میشود.
ژنتیک و عوامل وراثتی
ترس از آسانسور میتواند دلایل وابسته به ژنتیک داشته باشد و درصورتی که در خویشاوندان درجه یک فردی مشاهده شود؛ احتمال ابتلا به فوبیای آسانسور را در فرد افزایش میدهد. عوامل ژنتیکی در ابتلای فرد به انواع اختلالات روانی موثر است و اختلال ترس از آسانسور نیز میتواند یکی از این اختلالات باشد.
آگورافوبیا
فوبیای دیگری که میتواند منجر به ایجاد اختلال ترس از آسانسور شود آگورافوبیا است. آگورافوبیا نوعی اختلال روانی است که باعث ترس افراد از قرارگیری در محیطهای شلوغ میشود. مشکل اصلی این افراد فضای آسانسور نیست بلکه درصورتی که آسانسور شلوغ شود افراد مبتلا به آگورافوبیا دچار استرس و اضطراب شدید میشوند و نوعی اختلال ترس از آسانسور را ایجاد میکند.
درمان فوبیای آسانسور
بهترین راه برای درمان فوبیای آسانسور مراجعه به روانشناس است. درمانگر با شناسایی علت اصلی ابتلا به این ترس میتواند روند درمانی را آغاز کند. برخی درمانگران در شرایط حاد از دارو درمانی و هیپنوتیزم نیز برای کاهش علائم این اختلال استفاده میکنند. دارو درمانی میتواند به سرعت تاثیر خود را نشان دهد ولی به صورت ریشهای باعث درمان فوبیای آسانسور نمیشود و عوارضی را نیز به دنبال دارد.
علاوه بر مراجعه به روانشناس یکی دیگر از راههایی که میتواند بسیار کمک کننده باشد کسب اطلاعات درمورد نحوهی عملکرد آسانسور و میزان امنیت آن است. اگر اطلاعات خود را درمورد عملکرد آسانسور در زمانهای خطر و چگونگی مقابله با آن بالا ببرید میتوانید تا مقدار زیادی این احساس ترس و نگرانی را کاهش دهید.
درمان اختلال فوبیای آسانسور با مراجعه به مشاورههای باتجربه و مجرب حتمی و قطعی است. در مرکز روانشناسی و لورتا نوروفیدبک بیات که توسط دکتر حسین بیات اداره میشود بهترین روشهای درمان اختلالات روانی ارائه داده میشود. درصورتی که میخواهید وقت مشاوره رزرو کنید میتوانید به صفحه تماس با ما مراجعه کنید.
سئوالات متداول
1_ فوبیای آسانسور چیست؟
فوبیای آسانسور نوعی ترس پیش از حد و غیرمعمولی از فضای بسته است که هنگام ورود افراد به آسانسور و با بسته شدن درب آن اتفاق میافتد.
2_ مهمترین نشانه فوبیای آسانسور چیست؟
احساس ترس و اضطراب شدید از نشانههای اولیه بارز این اختلال محسوب میشود.
3_ آگورافوبیا چیست؟
آگورافوبیا نوعی اختلال روانی است که باعث ترس افراد از قرارگیری در محیطهای شلوغ میشود.
4_ راههای درمان فوبیای آسانسور را نام ببرید؟
- مراجعه به روانشناس
- دارو درمانی
- هیپنوتیزم