سگ هراسی یا ترس از سگ یکی از انواع فوبیا شایع است که افراد زیادی در سراسر جهان به آن مبتلا هستند. ترس از سگ می‌تواند به اندازه‌ای شدید باشد که مانع از حضور فرد در دورهمی‌های دوستانه، پارک یا فضای سبز باشد. سینوفوبیا می‌تواند به علت مورد حمله قرار گرفتن توسط یک سگ در فرد ایجاد شود و با استفاده از ترکیبی از تکنیک‌های روان درمانی شامل مواجهه درمانی و درمان شناختی رفتاری قابل درمان است.
سگ هراسی یا Cynophobia چیست؟
سگ هراسی، ترس از سگ یا سینوفوبیا(cynophobia) نوعی اختلال اضطرابی است که در آن فرد ترس شدید و بیش‌اندازه نسبت به سگ‌ها دارد. این ترس می‌تواند ناشی از تجربیات منفی گذشته، مانند گاز گرفتن یا رفتار تهاجمی یک سگ در برابر فرد باشد؛ اما در برخی موارد افراد ممکن است بدون هیچ دلیل مشخصی از سگ‌ها بترسند. سینوفوبیا یک کلمه یونانی است است که از دو بخش cyno به معنای سگ و phobia به معنای ترس است.
فردی که به فوبیا ترس از سگ مبتلا است ممکن است از نزدیک شدن به سگ‌ها، شنیدن صدای پارس کردنشان، دیدن تصویر آن‌ها یا حتی صحبت کردن درمورد آن‌ها دچار استرس و اضطراب میشود. این ترس شدید و غیرمنطقی می‌تواند باعث مختل شدن زندگی طبیعی افراد شود و بر کیفیت زندگی آن‌ها تاثیر منفی بگذارد؛ به همین دلیل درمان سینوفوبیا با استفاده از درمان‌های روانشناختی، مانند رفتار درمانی یا درمان شناختی رفتاری لازم و ضروری است.
سینوفوبیا یکی از فوبیاهای خاص است که حدود 7 تا 9 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می‌دهد و این فوبیا به قدری شایع است گه در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) نیز درمورد آن توضیح داده شده است. سینوفوبیا یکی از زیرشاخه‌های زوفوبیا(ترس از حیوانات) است.
مهم‌ترین علائم سینوفوبیا
آشنایی با علائم سگ هراسی می‌تواند به شما در تشخیص و درمان این اختلال اضطرابی کمک کند. علائم ترس از سگ در هنگام مواجهه با سگ نشان داده میشود و شامل علائم فیزیکی، عاطفی و رفتاری میشود. در ادامه به صورت اختصاصی مهم‌ترین علائم سینوفوبیا را بررسی خواهیم کرد.
علائم فیزیکی
- تپش قلب: افزایش تپش قلب یکی از علائمی است که در زمان مواجهه با سگ‌ها اتفاق می‌افتد.
- عرق کردن: عرق کردن بیش از حد یکی از علائم در زمان استرس و ترس است.
- لرزش: لرزیدن در دست‌ها یا سایر قسمت‌های بدن.
- تنگی نفس: احساس دشواری در تنفس یا احساس خفگی.
- سردرد یا سرگیجه: در برخی افراد ممکن است به سردرد یا احساس سرگیجه منجر شود.
علائم عاطفی
- اضطراب شدید: احساس ترس یا اضطراب شدید در هنگام مواجهه با سگ‌ها یا فکر کردن به آن‌ها
- حس ناامنی: احساس آسیب یا خطر زمانی که نزدیک سگ‌ها هستند.
- احساس خشم یا ناراحتی: نسبت به خود یا وضعیت که منجر به مواجهه با سگ‌ها شده است.
علائم رفتاری
- اجتناب: فرد ممکن است به طور مستمر از مکان‌هایی که احتمال وجود سگ‌ها وجود دارد، اجتناب کند.
- بروز حمله پنیک: فرد ممکن است در هنگام مواجهه با سگ دچار حملات پنیک شود.
- ناتوانی در تمرکز: این ترس شدید می‌تواند تمام تمرکز فرد را به خود معطوف کند و توانایی تمرکز فرد بر روی فعالیت‌های روزمره را کاهش دهد.
سینوفوبیا می‌تواند به شدت بر زندگی اجتماعی و روزمره فرد تأثیر بگذارد. اگر کسی خود یا کسی را که می‌شناسد با علائم سینوفوبیا مواجه است، مشاوره و درمان مناسب می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
3 دلیل اصلی ابتلا به سگ هراسی چیست؟
سگ هراسی یا سینوفوبیا می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و می‌تواند ترکیبی از چند دلیل باعث ایجاد این فوبیا شود. یکی از مهم‌ترین راه‌های درمانی ترس از سگ مواجهه درمانی است؛ که پیش نیاز این درمان نیازمند شناخت و آشنایی با دلیل ابتلا به این اختلال است.
تجارب منفی گذشته
تجارب منفی گذشته می‌تواند باعث ایجاد این فوبیا در افراد شود. به عنوان مثال افرادی که در گذشته توسط سگ‌ها گاز گرفته یا مورد حمله قرار گرفته‌اند، معمولاً ترس عمیقی نسبت به آن‌ها پیدا می‌کنند. علاوه بر اینکه اتفاقی برای خود فرد بیافتد؛ حتی مشاهده یک حادثه منفی مرتبط با سگ‌ها می‌تواند ترس ایجاد کند.
شرطی شدن در سگ هراسی
اگر یک فرد در شرایطی بزرگ شده باشد که والدین یا دوستان نسبت به این سگ‌ها ترس شدیدی داشته باشند؛ می‌تواند این ترس به افراد و آشنایان نزدیک نیز انتقال پیدا کند.
تاثیر ژنتیک در سینوفوبیا
برخی افراد به طور طبیعی بیشتر در معرض اضطراب و اختلالات هراس هستند و احتمال بیشتری وجود دارد که این افراد به سینوفوبیا مبتلا شوند. ممکن است ویژگی‌های فردی مانند حس خوف و ترس در پاسخ به بعضی از محرک‌ها به صورت ژنتیکی منتقل شود و احتمال ایجاد این اختلال را افزایش دهد.
آشنایی با درمان قطعی سگ هراسی
درمان سینوفوبیا که یکی از انواع اضطراب‌های خاص است که در آن فرد دچار ترس شدید و غیرمنطقی از سگ‌ها میشود. درمان این وضعیت معمولاً شامل ترکیبی از متدهای مختلف روانشناختی و گاهی دارویی است. درمان شناختی رفتاری، مواجهه درمانی، تکنیک‌ها آرامش و دارو درمانی از مهم‌ترین روش‌های درمان سینوفوبیا است. درمان فوبیا با نوروفیدبک نیز یکی دیگر از روش‌های درمانی است که بسیار در بین درمانگران و بیماران محبوب شده است.
مواجهه درمانی
مواجهه درمانی (Exposure Therapy) یکی از روش‌های مؤثر در درمان اضطراب‌های خاص، از جمله سگ هراسی است. در این روش به صورت تدریجی فرد را در معرض منبع ترس قرار می‌دهند و به صورت کنترل شده و سیستماتیک این کار را انجام می‌دهند تا باعث کاهش حساسیت و ترس فرد نسبت به سگ‌ها است.
تکنیک‌های آرامش
پیش از شروع مواجهه درمانی فرد باید یاد بگیرد که چگونه با کنترل و درمان استرس و اضطراب خود در هنگام مواجهه با سگ مقابله کند. این تکنیک‌های آرامش شامل تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا و آرامش عضلانی شود.
درمان شناختی رفتاری (CBT)
درمان شناختی رفتاری یک روش روان درمانی است که به افراد کمک می‌کند تا الگوهای فکری منفی خود را تغییر دهند و با یادگیری تکنیک‌های مختلفی مانند مدیریت استرس، شناسایی و تغییر افکار غلط و ایجاد الگوهای رفتاری مثبت باعث بهبود ترس شدید نسبت به سگ‌ها شود.
دارو درمانی سگ هراسی
در مواردی که این ترس ذهنی به درجات بالایی می‌رسد پزشک ممکن است برای بیمار داروهایی ضد اضطراب یا ضد افسردگی تجویز کند. مصرف این داروها به افراد در کاهش علائم استرس و اضطراب و تسریع روند درمان کمک می‌کند.
جمع‌بندی
سگ هراسی یا ترس از سگ می‌تواند به اندازه‌ای تشدید شود که تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد و روابط اجتماعی او را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل درمان سگ هراسی الزامی است و می‌تواند شامل روش‌هایی مانند قرارگیری تدریجی در معرض سگ‌ها، دریافت مشاوره، و استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش باشد. درمان سینوفوبیا نیازمند صبر و تلاش بیمار و درمانگر دارد؛ درصورتی که می‌خواهید از درمانگران حرفه‌ای کمک دریافت کنید می‌توانید به مرکز روانشناسی و نوروفیدبک بیات مراجعه کنید.
سئوالات متداول
1_ ترس از سگ چیست؟
سگ هراسی، ترس از سگ یا سینوفوبیا(cynophobia) نوعی اختلال اضطرابی است که در آن فرد ترس شدید و بیش‌اندازه نسبت به سگ‌ها دارد.
2_ روش‌های درمان سینوفوبیا چیست؟
درمان شناختی رفتاری، مواجهه درمانی، دارو درمانی، اجرای تکنیک‌های آرامش بخشی و درمان با نوروفیدبک از روش‌های درمان سینوفوبیا است.