کار کردن برای سلامت روان مفید است و به خودی خود می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت روان افراد بگذارد. از آنجایی که محیط کار پرفشار و غیر استاندارد می‌تواند تاثیر بسیار مخربی بر سلامت روان افراد داشته باشد، محافظت از سلامت روانی در محیط کار اهمیت پیدا می‌کند. سلامت روان در واقع حالتی است که فرد در آن بتواند از نظر جسمی، عاطفی، روانی به مطلوب‌ترین میزان رشد خود برسد. افرادی که می‌توانند در محیط کارسازگار شوند به طور معمول از سلامت روان خوبی برخوردار هستند.
در اکثر مواقع سلامت روان به معنای عدم وجود اختلال روانی معرفی می‌شود اما باید توجه کنید که سلامت روان و نداشتن بیماری روانی با هم یکی نیستند. سلامت روان در واقع زیستن در شرایط مطلوب و کنار آمدن با مشکلات است. عوامل محیطی، اجتماعی، خانوادگی و… می‌تواند بر سلامت روان فرد تاثیر گذار باشد. بهداشت روان همانند سلامت و بهداشت جسم از اهمیت زیادی برخوردار است و افراد همواره باید برای حفظ سلامت خود بکوشند.
سلامت روان در محیط کار
سلامت روان در محیط کار بر مشاغل و نحوه کارکردن کارکنان تاثیر گذار است و تضعیف آن می‌تواند عملکرد شغلی و ارتباط با همکاران را مختل کند. سلامت روانی در محیط کار مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و سیاست‌هایی است که با ایجاد فضای سالم در محیط کار، ارتقای فرهنگ، مدیریت و درمان استرس و اضطراب و توسعه مهارت‌های ارتباطی شکل می‌گیرد.
عدم وجود سلامت روانی می‌تواند انواع اختلالات را در فرد ایجاد کند که شامل پانیک، افسردگی، استرس و اضطراب و … می‌شود. درمان پانیک و دیگر اختلالات می‌تواند شرایط فرد را بهتر کند. سلامت روان در محیط کار به این معنی است که همه کارکنان باید از اینکه در مجموعه مشغول به کار هستند احساس رضایت کنند و برای ادامه کار علاقه‌مند باشند.
همچنین کارکنان باید نسبت به محل کار خود احساس مثبتی داشته باشند و در صورت بروز مشکل برای رفع آن نهایت تلاش خود را به کار گیرند. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا اهمیت سلامت روان در زندگی و محل کار و نحوه بدست آوردن آن را به شما عزیزان توضیح دهیم.
چرا سلامت روانی در محیط کار اهمیت دارد؟
کارمندانی که از نظر روانی سالم هستند، مسئولیت پذیرند و به راحتی می‌توانند چالش‌های سخت کاری را پشت سر بگذارند. این افراد کنترل خوبی بر احساسات و اضطراب خود دارند و همین موضوع به آنها کمک می‌کند که با تغییرات کنار بیایند و به بالاترین حد پتانسیل خود در زمینه کاری دست یابند. زمانی که محیط کاری از نظر روانی ناسالم باشد، بازدهی کارمندان به حداقل می‌رسد و از جوانب مختلف روی کار آنها تأثیر منفی می‌گذارد. سلامت روان در محیط کار مزایای زیر را در بر می‌گیرد:
- کاهش استرس و اضطراب و افزایش توان مقابله با مشکلات و تغییرات
- افزایش رضایت شغلی به علت شریط مناسب محیط کار
- ارائه بهترین عملکرد کارکنان
- پایدار و منسجم بودن سازمان به علت تعهد کارکنان به محیط کار خود
از کجا بفهمیم سلامت روانمان دچار مشکل شده است؟
مشکلات روانی به طور کلی بر عملکرد فرد تاثیر می‌گذارند و احساس بی تفاوتی و بی لذتی را در او تقویت می‌کنند. این افراد اغلب عصبی و کم حوصله هستند و با کوچکترین مشکلی زود از کوره در می‌روند. فاصله گرفتن از دیگران، احساس شدید ناامیدی، احساس خستگی، بد خوابی و… از جمله نشانه‌های مشکلات روحی و عدم سلامت روان است.
عوامل مضر برای سلامت روانی در محیط کار
سلامت روان کارکنان به دلایل مختلفی از جمله فشار کاری زیاد، عدم وجود امنیت شغلی، عدم حمایت از کارکنان، مدیریت ضعیف و… تحت تاثیر منفی قرار بگیرد. عدم علاقه و بی‌انگیزی نسبت به شغل نیز می‌تواند سلامت روان را تحت تاثیر قرار دهد. برای اینکه بدانید با توجه به شخصیتتان کدام شعل برای شما مناسب است؛ می‌توانید از تست شخصیت MBTI استفاده کنید. به طور مثال ارتباط ضعیف کارفرما با کارکنان سبب بروز استرس در محل کار شده و سلامت روانی در محیط کار پایین می‌آید.
محیط‌های کاری با سیاست بهداشتی ضعیف سلامت و امنیت افراد را به خطر می‌اندازد و در نتیجه آن سلامت روانی کارکنان را کاهش می‌دهد. کارفرما و کارکنان هر سازمان می‌توانند با به کارگیری مواردی که در ادامه آورده شده است از بروز این مشکل جلوگیری کنند.
12 راه دستیابی به سلامت روان در محیط کار
محیط کار سالم در واقع محیطی است که به طور فعال برای حفظ سلامت و رفاه اعضای سازمان خود می‌کوشد. در واقع هدف بهداشت روانی در محیط کار ایجاد شرایطی است که منجر به اختلالات روانی در کارکنان نشود و کارکنان سازمان قادر به ایجاد روابط مطلوب با محیط کار و عوامل موجود در آن باشند و با علاقه‌مندی به کار خود ادامه دهند.
- کارفرما باید اجازه نظر دادن و رد کردن کارهای سخت را به کارکنانش بدهد.
- کارفرما باید کارهای اضافی و بیهوده را کاهش دهد و در صورتی که کارکنان اضاف کاری را رد کردند آنها را درک کند.
- محیط کار باید به طوری باشد که فرد نخواهد بین زندگی، تفریح و استراحت یا کار یکی را انتخاب کند.
- اجازه دهید کارکنان در بخش‌های مورد علاقه و مربوط به رشته کاری خود فعالیت کنند. انجام شغل مورد علاقه فرسودگی شما را کمتر کرده و باعث می‌شود که زود از کارتان خسته نشوید.
- کارهایتان را در همان محل کار انجام دهید و سعی کنید تا جای ممکن خانه را فقط به تفریح و استراحت اختصاص دهید.
- در ساعات کاری نیز به خودتان استراحت دهید مثلا بعد از هر یک ساعت با همکاران خود هم صحبت شوید و یا کمی قدم بزنید.
- یک محیط کار استاندارد باید فضاهایی برای استراحت در طول زمان کار داشته باشد.
- کارفرما می‌تواند برای پیگیری سلامت افراد سازمان پرسشنامه‌هایی را تنظیم کرده و در صورت وجود مشکل سریعا پیگیری کند.
- تعامل و ارتباط با همکاران و ایجاد یک محیط صمیمی، توجه کنید که محیط خشک و جدی باعث خستگی زودرس کارکنان و اختلال سلامت روان در محیط کار می‌شود.
- عوامل فیزیکی مثل رنگ، نور، دمای محیط، سر و صدای محیط و… نیز تاثیر زیادی بر سلامت روانی فرد دارند، به طوری که محیط‌های پر سر و صدا می‌تواند موجب استرس بیشتر فرد بشود.
- جلوگیری از تبعیض میان کارکنان
- فراهم کردن بیمه سلامت برای کارکنان، افراد در صورت لزوم می‌توانند با مراجعه به مراکز مشاوره و مراکز درمانی سطح سلامت روان خود را ارتقا دهند.
ارتقای سلامت روانی در محیط کار با مشاوره
کارکنان سازمان‌ها می‌توانند در صورت وجود مشکل برای بهبود سلامت روان خود به مشاوران مراجعه کنند. مرکز روانشناسی بیات با حضور بهترین مشاوران و متخصصین در زمینه سلامت روان می‌تواند به شما در زمینه ارتقای سلامت روانی در محیط کار و توسعه فردی کمک بسیار زیادی بکند. سلامت روان در محیط کار می‌تواند در نهایت موجب پیشرفت هرچه بیشتر شما در زندگی شخصی و مسیر شغلیتان بشود.
سخن آخر
استرس کار را می‌توان با روش‌های مختلفی مهار کرد که یکی از مهمترین آنها انتخاب شغل مورد علاقه و کار کردن در زمینه‌ای است که در آن مهارت دارید.همانطور که صحبت کردیم سلامت روان در محیط کار تاثیر زیادی بر بازدهی افراد در محیط کار و کیفیت ارائه خدمات دارد. سازمان‌ها وظیفه دارند به سلامت روان کارکنان خود در محیط کار توجه کنند و در صورت وجود هرگونه مشکل برای کمک به کارکنان خود اقدام کنند.
سوالات متداول
1_ محیط روانی ناسالم چه تاثیری بر روی کارکنان دارد؟
بی انگیزگی کارکنان در انجام کارها، ناتوانی در تصمیم گیری درست، احساس پوچی در کار و زندگی، کاهش توان جسمی و تضعیف سیستم ایمنی به دلیل استرس کاری و… از جمله تاثیرات مخرب محیط کار ناسالم است.
2_ آیا برگزاری کلاس‌های آموزش سلامت روان برای ارتقای سلامت روان در محیط کار موثر است؟</strong>
بله، برگزاری کلاس‌های آموزشی علاوه بر اینکه به کارکنان نشان می‌دهد که به آنها احترام می‌گذارید، فرصت خوبی برای ایجاد ارتباط صمیمی با آنها را برای شما ایجاد می‌کند.
3_ چه سوالاتی در پرسشنامه سنجش سلامت روان آورده می‌شود؟
سوالاتی درمورد افکار خودکشی، خسته شدن از زندگی، احساس رضایت نسبت به خود، شرایط زندگی و… در پرسشنامه سنجش سلامت روان جهت بررسی سطح سلامت روان شما به کار می‌رود.