نشخوار فکری یا همان نشخوار ذهنی، به فکر کردن مداوم، غیرقابل کنترل و اغلب منفی درباره تجربیات یا احساسات ناخوشایند گفته می‌شود. این الگوی فکری، افراد را در چرخه‌ای بی‌پایان از افکار آسیب‌زا گرفتار می‌کند و می‌تواند آثار مخربی بر سلامت روان و جسم به جا بگذارد. فشارهای زندگی امروز، زمینه‌ساز بروز نشخوار فکری در بسیاری از افراد شده است. در حقیقت، نشخوار ذهنی به عنوان یک مکانیسم ناخودآگاه برای پردازش افکار منفی شکل می‌گیرد؛ اما به جای حل مشکلات، فرد بیشتر درگیر احساسات منفی می‌شود و این روند باعث تشدید مشکلات روانی خواهد شد.
به همین دلیل، آگاهی از علائم نشخوار فکری اهمیت زیادی دارد؛ چرا که شناخت به‌موقع این علائم، می‌تواند نقش مهمی در درمان نشخوار فکری ایفا کند. در این مقاله به طور کامل بررسی می‌کنیم که نشخوار فکری چیست، چه عواملی باعث بروز آن می‌شود و چگونه بر زندگی فردی و اجتماعی تاثیر می‌گذارد. همچنین، ۸ راهکار علمی و کاربردی برای کاهش و درمان نشخوار فکری ارائه می‌دهیم تا بتوانید از این چرخه فرسایشی خارج شوید و آرامش روانی را تجربه کنید.
نشخوار فکری چیست و چگونه شکل می‌گیرد؟
نشخوار فکری به فرآیندی گفته می‌شود که در آن ذهن فرد، به صورت مداوم و غیرقابل کنترل به مرور تجربیات منفی یا نگرانی‌های گذشته می‌پردازد. وقتی گرفتار این الگو می‌شویم، انگار ذهنمان در یک دور باطل از افکار تکراری و بی‌نتیجه قفل شده و خروج از آن به یک چالش جدی تبدیل می‌شود. اما دقیقاً نشخوار فکری چیست و چرا چنین حالتی برای برخی از افراد ایجاد می‌شود؟ این پدیده معمولاً در واکنش به استرس، اضطراب یا تجربه‌های آسیب‌زا شکل می‌گیرد. ذهن تلاش می‌کند با بازبینی مداوم وقایع، راه‌حلی برای آنها پیدا کند، اما نتیجه آن، چیزی جز افزایش فشار روانی و احساس ناتوانی نیست. اگر علائم نشخوار فکری مانند فکر کردن بی‌وقفه به اشتباهات گذشته، نگرانی بیش از حد درباره آینده یا احساس درماندگی را تجربه می‌کنید، بسیار مهم است که هرچه زودتر به درمان نشخوار فکری بپردازید.
شناخت درست نشانه‌ها و ریشه‌های نشخوار ذهنی، اولین قدم برای رهایی از این چرخه فرساینده است. خبر خوب این است که با یادگیری روش‌های علمی، می‌توانید افکارتان را مدیریت کنید و دوباره کنترل ذهن خود را به دست آورید. در ادامه، راهکارهای کاربردی برای کاهش و درمان نشخوار فکری ارائه خواهیم داد تا به شما کمک کند زندگی شادتری را تجربه کنید.
علائم نشخوار فکری
نشخوار فکری به معنی تجزیه، تحلیل و فکر کردن بیش از حد به تجربیات و احساسات منفی است که ممکن است در گذشته برای ما اتفاق افتاده است. نشخوار یکی از نشانه‌های تعداد زیادی از بیماری‌های روانی است و اگر شدت آن زیاد باشد خود نیز به یک اختلال روانی تبدیل خواهد شد. تاثیرات اختلال نشخوار ذهنی علاوه بر ذهن بر روی جسم انسان‌ها نیز تاثیرات مخربی می‌گذارد. بدن ما می‌خواهد با نشخوار یک سیستم دفاعی در مقابله و درمان افسردگی و اضطراب ایجاد کند درحالی که این کار فقط باعث تشدید پریشانی فرد می‌شود. افراد با نشخوار ذهنی فقط به خود مشکل فکر می‌کنند و هیچ راه حلی برای درمان آن مشکل پیدا نخواهند کرد به همین دلیل فقط باعث بزرگ شدن مشکل خود خواهند شد.
علائم نشخوار فکری می‌تواند به شکل‌های مختلفی خود را نشان دهد. زمانی که ذهن از کنترل خارج می‌شود و به طور مداوم درگیر افکار منفی می‌گردد، این نشانه‌ها ممکن است ظاهر شوند. مهم‌ترین علائم نشخوار فکری عبارتند از:
-
افکار تکراری و بی‌نتیجه: اگر احساس می‌کنید که مدام به یک موضوع یا مشکل خاص فکر می‌کنید و هیچ راه‌حلی پیدا نمی‌کنید، احتمالاً گرفتار نشخوار فکری شده‌اید.
-
نگرانی بیش از حد: شما به جای اینکه به شرایط موجود فکر کنید، مدام نگران آینده‌ای می‌شوید که هیچ راه‌حل قطعی برای آن ندارید. این نگرانی‌ها تنها ذهن شما را مشغول می‌کنند و شما را از مواجهه با واقعیت دور می‌کنند.
-
احساس درماندگی: نشخوار ذهنی باعث می‌شود که فرد احساس کند نمی‌تواند از افکار منفی خود رهایی یابد و در یک چرخه منفی گرفتار شده است.
-
شک و تردید دائم: افراد مبتلا به نشخوار فکری ممکن است در هر تصمیم‌گیری دچار شک و تردید شوند و نتوانند به راحتی از افکار خود عبور کنند.
-
احساس فشار روانی: درگیری مداوم با افکار منفی و تکراری باعث افزایش استرس و اضطراب می‌شود که فشار روانی زیادی را بر فرد وارد می‌آورد.
اگر شما هم برخی از این علائم نشخوار فکری را تجربه می‌کنید، وقت آن رسیده است که به درمان این مشکل بپردازید. خوشبختانه روش‌های علمی و عملی برای درمان نشخوار فکری وجود دارد که می‌تواند به شما در کنترل افکارتان کمک کند و شما را از این چرخه بی‌پایان نجات دهد.
چرا به نشخوار فکری دچار می‌شویم؟
نشخوار ذهنی یک مکانیسم منفی ذهنی برای مقابله با مشکلات مختلف است و تا زمانی که با یک مکانیسم بهتر جایگزین نشود منجر به ایجاد مشکلات ذهنی و جسمی در فرد می‌شود. عوامل و محرک‌های مختلفی در ایجاد نشخوار فکری در افراد مختلف نقش دارد که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.
- پایین بودن اعتماد به نفس
- پایین بودن عزت نفس(باعث می‌شود دچار درمورد ارزش خود دچار تردید شود و مداوم به کارهای خود فکر کند و گاهی نیز خود را سرزنش کند.)
- سابقه ترومای روحی یا جسمی در کودکی و نوجوانی(از دست دادن فرد نزدیک مانند والدین، جدایی یا طلاق والدین، تصادف وحشتناک، مورد خشونت یا تجاوز قرار گرفتن و شکست خوردن در یک رابطه عاطفی)
- هوش هیجانی پایین
- کمال گرایی بیش از حد(افراد دچار کمال گرایی به صورت مداوم به اینکه چرا کم کاری رخ داده است و کارها کند جلو می‌رود یا به درستی جلو نمی‌رود فکر می‌کنند.)
- وجود عوامل استرس زا غیرقابل کنترل(بیکاری، ناامنی شغلی، ناامنی اجتماعی و گرانی)
- قرار گیری در موقعیت‌های استرس زا
نشخوار ذهنی یک اختلال روانی است؟
نشخوار ذهنی به‌طور رسمی در طبقه‌بندی‌های بالینی مانند DSM-5 به‌عنوان یک اختلال روانی مستقل شناخته نمی‌شود، اما به‌عنوان یک الگوی فکری ناسازگار و مشکل‌ساز در زندگی افراد مطرح است.
چگونه نشخوار فکری را با 8 روش طلایی متوقف کنیم؟
برای اینکه بتوان علائم نشخوار فکریی را کاهش داد و باعث درمان این اختلال روانی شد راه‌ها و روش‌های درمانی متفاوتی وجود دارد که یکی از آنها مراجعه به روانشناس است زیرا بهترین فرد برای تشخیص انواع اختلالات روانی متخصص و پزشک است.
1- استفاده از ذهن آگاهی
ذهن آگاهی یا مایندفولنس که یکی از مراحل روانشناسی اکت است؛ که می‌تواند به فرد دچار نشخوار فکری کمک کند و افکار منفی را از ذهن فرد دور کند. با استفاده از ذهن آگاهی فرد این توانایی را پیدا می‌کند که به جای غرق شدن در افکار، افکار منفی و ناخوشایند را بپذیرد و از آن عبور کند.
2- روان درمانی و مراجعه به روانشناس
اگر نشخوار ذهنی شدید شده و تاثیرات منفی آن در زندگی شما قابل مشاهده است بهترین کار مراجعه به روانشناس است. درمانگر می‌تواند دلیل و چرایی مشکل شما را بیابد و با استفاده از آن به صورت ریشه‌ای این اختلال را درمان کند. مراجعه به روانشناس و دریافت جلسات تراپی یکی از بهترین و اولین راه‌های پیشنهادی برای درمان انواع اختلالات روانی است و درصد بالایی از افراد را نیز بهبود داده است؛ به همین دلیل این بهترین روش درمان نشخوار فکری است.
3- نوشتن افکار منفی
با نوشتن افکار منفی خود می‌توانید به این نتیجه برسید که به چه موضوعاتی بیشتر فکر می‌کنید و می‌توانید آنها را سازمان‌دهی کنید. به جای تکرار مکرر همان افکار منفی، افکار خود را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید و برای مقابله با هر یک، هر چند کوچک، برنامه‌ریزی کنید. این افکار منفی را بر روی تیکه‌ای از کاغذ نوشته و سعی کنید با آن کنار بیایید و به صورت منطقی به آن فکر کنید. این کار می‌تواند در حل کردن نگرانی‌های شما و حرکت شما رو به جلو کمک کننده باشد.
4- ایجاد مشغولیت ذهنی
در زمانی که به نشخوار ذهنی دچار هستید بهترین درمان داشتن یک حواس پرتی است تا شما را از اعماق افکار منفی دور کند. کارهایی مانند صحبت کردن با دوستان یا اعضای خانواده، تماشای یک فیلم، نقاشی یا طراحی کردن، خواندن کتاب و پیاده روی و ورزش سنگین می‌تواند ذهن شما را از افکار منفی دور کند.
جهت دریافت نوبت از طریق شماره تماس های 07136472719 و 09380578025 تماس بگیرید.
5- اهداف زندگی خود را تغییر دهید
کمال گرایی و هدف گذاری غیرواقع بینانه می‌تواند منجر به ترس یا شکست شود و این می‌تواند منجر به نشخوار فکری شود. اهداف غیرواقعی فقط باعث می‌شود؛ شما مدام نگران این باشید که چرا به هدف خود نرسیده‌اید و باعث نشخوار فکری می‌شود. تعیین اهداف واقع بینانه‌تر که قادر به دستیابی به آنها هستید می‌تواند خطرات ناشی از تفکر بیش از حد در اعمال خود را کاهش دهد.
6- افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس
یکی از بهترین راه‌های درمان نشخوار فکری و یا حتی کاهش دهنده این اختلال که منجر به درمان نشخوار فکری می‌شود؛ افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس است. معمولا افرادی که به پزشک مراجعه می‌کنند و دچار نشخوار ذهنی هستند دچار کمبود عزت نفس هستند و با افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس می‌توانید مشکل نشخوار فکری خود را کنترل کنید. راه‌های افزایش اعتماد به نفس شامل:
- مراقبت از خود
- انجام کارهایی که از آنها لذت می‌برید و در آنها عالی هستید
- ستایش خود برای موفقیت‌هایتان
- خود را بخاطر اشتباهات خود ببخشید
7- مدیتیشن
مدیتیشن یکی از بهترین درمان‌هایی است که برای انواع اختلال فکری استفاده می‌شود و علاوه بر اینکه منجر به درمان اختلالات ذهنی می‌شود می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد. هنگامی که خود را با یک حلقه تکراری از افکار در ذهن خود می‌بینید، به دنبال فضایی آرام باشید. بنشینید، نفس عمیق بکشید و روی تنفس خود تمرکز کنید.
8- شناسایی محرک‌ها
برای شناسایی محرک‌های خود و کنار آمدن با آنها، باید در ابتدا موقعیت‌ها و افکاری که تمایل شما به نشخوار فکری را افزایش می‌دهند شناسایی کنید. بهترین راه برای این انجام این موضوع این است که در هر زمانی که دچار نشخوار ذهنی شدید؛ مکان، ساعت، فردی که همراه شما است، کاری که انجام می‌دهید و محرکی که باعث نشخوار فکری شما شده است را یادداشت کنید. پس از آشنایی محرک‌ها می‌توانید راه‌های مقابله با آن را بیاموزید و نشخوار ذهنی ار کاهش دهید.
چگونه نشخوار فکری را شناسایی کنیم؟
نشخوار ذهنی معمولا به عنوان یک نوع تفکر که نشانه‌ای از اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر و اختلالات افسردگی است و در ایجاد علائم وسواس تاثیر منفی دارد. افراد مبتلا به نشخوار فکری گمان می‌کنند با فکر کردن زیاد نسبت به یک موضوع می‌توانند از وقوع آن جلوگیری کنند و یا در زمان رخ دادن اتفاق بتوانند با آن مقابله کنند؛ اما این تفکر اشتباه است و فقط باعث اختلال در زندگی روزمره و طبیعی فرد می‌شوند. با شناختن علائم نشخوار فکری می‌توان شناسایی این اختلال را امکان پذیر کرد.
5 نشانه اصلی و مهم افراد مبتلا به نشخوار ذهنی:
- نشخوار فکری باعث می‌شود کنترل نگرانی‌های درون ذهن خود را از دست بدهید.
- در برخی مواقع افراد مبتلا به نشخوار فکری درکی از زمان حال ندارند؛ و به طور مداوم به اتفاقات گذشته یا آینده فکر می‌کنند.
- انواع اختلال خواب یکی از نشانه‌های نشخوار فکری است.
- این افراد معمولا مانند کاراگاه رفتار می‌کنند و می‌خواهند از درون هر موضوع و مسئله‌ای یک معنای پنهان پیدا کنند.
- مکالمات خود با دیگران را بارها مرور می‌کنند و به‌دنبال مواخذه خود یا دیگران می‌گردند.
ارتباط بین انواع اختلالات روانی و نشخوار فکری
با اینکه نشخوار ذهنی به‌تنهایی یک اختلال روانی محسوب نمی‌شود، اما ارتباط تنگاتنگی با طیف گسترده‌ای از اختلالات روانی دارد و می‌تواند به تشدید و حتی بروز این اختلالات منجر شود. از جمله این اختلالات می‌توان به افسردگی، اضطراب، وسواس فکری-عملی (OCD)، استرس و فوبیا اشاره کرد. در ادامه، به بررسی دقیق‌تر رابطه نشخوار ذهنی با هر یک از این اختلالات و تأثیرات آنها می‌پردازیم.
افسردگی و نشخوار ذهنی: چرخه معیوب
رابطه بین افسردگی و نشخوار ذهنی یک رابطه دوطرفه است. افرادی که دچار افسردگی هستند، به دلیل تجربه مکرر افکار منفی و احساسات ناامیدی، به نشخوار ذهنی دچار می‌شوند. این نشخوار ذهنی، خود باعث تشدید علائم افسردگی می‌شود و فرد را در یک چرخه معیوب از افکار منفی گرفتار می‌کند. این افکار مداوم درباره شکست‌های گذشته، انتظارات برآورده نشده و احساس نارضایتی از خود، سبب طولانی‌تر شدن دوره‌های افسردگی می‌شود.
مطالعات نشان داده است که کاهش علائم نشخوار فکری می‌تواند به بهبود قابل توجه علائم افسردگی کمک کند و به فرد امکان دهد تا به‌جای تمرکز بر افکار منفی، به تغییرات مثبت در زندگی خود بپردازد. درمان افسردگی بدون دارو می‌تواند باعث کاهش نشخوار فکری شود و افکار منفی که به دلیل نشخوار فکری به وجود می‌آید را کاهش دهد.
نشخوار ذهنی و وسواس فکری-عملی (OCD)
نشخوار ذهنی و وسواس فکری-عملی (OCD) اگرچه شباهت‌های زیادی با هم دارند، اما از جنبه‌های مختلفی با هم متفاوت‌اند. یکی از مهم‌ترین تفاوت‌ها این است که وسواس فکری به‌عنوان یک اختلال روانی رسمی شناخته می‌شود، در حالی که نشخوار فکری بیشتر به‌عنوان یک الگوی فکری ناسازگار شناخته می‌شود. وسواس فکری شامل افکار تکراری و کنترل‌ناپذیر است که با رفتارهای خاصی همراه می‌شود. فرد مبتلا به OCD، برای کاهش اضطراب خود، مجبور به انجام رفتارهای خاصی می‌شود، مانند شستشوی دست‌ها یا بررسی مداوم وسایل، اما در نشخوار ذهنی، فرد نیز درگیر افکار تکراری است، اما این افکار به‌طور مستقیم منجر به انجام رفتار خاصی نمی‌شوند. با این حال، نشخوار فکری می‌تواند شدت وسواس فکری را افزایش دهد، به‌طوری که افراد مبتلا به OCD اغلب به افکار منفی خود باز می‌گردند و احساس می‌کنند نمی‌توانند از این افکار رها شوند.
به طور کلی، کنترل نداشتن بر افکار مزاحم وجه مشترک بین نشخوار ذهنی و وسواس فکری است. یکی از راه‌های موثر برای کنترل این افکار، استفاده از درمان وسواس فکری با نوروفیدبک است که به افراد کمک می‌کند تا به‌طور مؤثری بر افکار مزاحم غلبه کنند. در نهایت، یکی از سوالات رایج که در ذهن افراد به وجود می‌آید این است که فرق نشخوار فکری با وسواس فکری چیست؟ تفاوت اصلی در این است که در OCD، افکار تکراری به رفتارهای خاص منجر می‌شوند، در حالی که در نشخوار فکری، این افکار تنها در ذهن فرد ادامه می‌یابند و هیچ رفتار خاصی از آنها نشات نمی‌گیرد.
استرس و اضطراب: افزایش افکار منفی
نشخوار ذهنی یکی از علائم بارز اختلالات مرتبط با استرس و اضطراب است. افرادی که با اضطراب مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند، اغلب درگیر افکار نگران‌کننده و تکراری درباره آینده و احتمالات ناخوشایند هستند. این افکار می‌تواند باعث تشدید اضطراب و افزایش استرس فرد شود. به بیان دیگر، نشخوار ذهنی به‌عنوان یک محرک عمل می‌کند که به چرخه‌ی اضطراب کمک می‌کند تا دائمی شود. این چرخه می‌تواند به مرور زمان سلامت روانی فرد را به شدت تضعیف کند.
افرادی که دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستند، بیشتر درگیر نشخوار ذهنی می‌شوند. در این حالت، فرد به‌طور مداوم به تجربیات تلخ گذشته فکر می‌کند و این افکار منجر به بازگشت خاطرات دردناک و تشدید استرس می‌شود. عدم درمان استرس و اضطراب با تکنیک‌های مناسب، نظیر درمان شناختی-رفتاری (CBT) یا نوروفیدبک، می‌تواند باعث گیر افتادن فرد در یک چرخه بی‌پایان از افکار منفی شود که در نهایت به فروپاشی روانی فرد منجر می‌شود.
نشخوار ذهنی و فوبیا: ترس‌های غیرقابل‌کنترل
فوبیای خاص به‌عنوان یک ترس شدید و غیرمنطقی از یک شیء، موقعیت یا وضعیت خاص تعریف می‌شود. نشخوار ذهنی در افراد مبتلا به فوبیا به‌طور خاص به شکل افکار تکراری و کنترل‌ناپذیر درباره عوامل ترس‌آور بروز می‌کند. به‌عنوان مثال، فردی که از مکان‌های بسته (کلاستروفوبیا) ترس دارد، ممکن است به‌طور مداوم به این فکر کند که چه اتفاقی می‌افتد اگر در آسانسور گیر کند. این افکار تکراری می‌تواند به تشدید فوبیا و افزایش اضطراب منجر شود.
تاثیرات مخرب نشخوار فکری روی انسان
تأثیرات نشخوار ذهنی در مراحل مختلف این اختلال روانی ممکن است گوناگون باشد. برخی افراد ممکن است در حالت مزمن نشخوار فکری بدون تجربه آزار چندانی را تجربه نکنند، اما افرادی که به شدت این اختلال را تجربه می‌کنند ممکن است با تأثیرات خطرناک و مزاحم مواجه شوند. در ادامه، اثرات زیر مورد بررسی قرار می‌گیرند:
- افزایش فشار خون: یکی از عوارض نشخوار فکری افزایش فشار خون است که اگر اهمیت کافی به آن داده نشود، ممکن است خطر بیماری‌های قلبی و عروقی افزایش یابد.
- کاهش سطح کنشگری افراد: افراد مبتلا به نشخوار فکری تمایل کمتری به انجام فعالیت‌های روزمره دارند. در طی این اختلال، تفکر و تحلیل زیاد ممکن است جایگزین عمل واقعی شود و این تأثیرات ناپذیر بر زندگی روزمره آنان اثر بگذارد.
- مشاهده افکار مازوخیستی یا خودتخریبی: نشخوار فکری در کاهش اعتماد به نفس و افزایش افکار خودتخریب‌گر موثر است. این دو عامل می‌تواند باعث افکار مازوخیستی و آسیب رساندن به خود شود.
- ایجاد استرس در فرد: یکی از اولین عوارض نشخوار فکری افزایش استرس در فرد است که می‌تواند منجر به افزایش شدید نشخوار فکری شود. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد که استرس می‌تواند عامل زمینه‌ساز برای بروز بیماری‌های جسمی باشد که ممکن است به عنوان زیرمجموعه عوارض نشخوار فکری در نظر گرفته شوند.
آیا نشخوار فکری بدون دارو درمان می‌شود؟
نشخوار فکری یکی از مشکلات روانی رایج است که می‌تواند تاثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. بسیاری از افراد به دنبال راه‌های درمانی غیر دارویی برای مدیریت و کاهش این افکار مزاحم هستند. یکی از روش‌های جدید و مؤثر در این زمینه، نوروفیدبک است که به‌طور خاص در کاهش نشخوار فکری کاربرد دارد. نوروفیدبک یک درمان غیر دارویی است که به کمک فناوری‌های پیشرفته، به فرد کمک می‌کند تا فعالیت‌های مغزی خود را مشاهده و کنترل کند. در این روش، با استفاده از سیگنال‌های الکتروانسفالوگرافی (EEG)، فرد می‌تواند الگوهای مغزی خود را مشاهده کرده و یاد بگیرد که چگونه آنها را تغییر دهد. این تغییرات می‌تواند به کاهش نشخوار فکری کمک کند، چرا که نوروفیدبک به فرد این امکان را می‌دهد که به‌طور فعال افکار و الگوهای ذهنی خود را کنترل کند.
آیا نشخوار فکری بدون دارو درمان می‌شود؟ پاسخ به این سوال مثبت است. با استفاده از روش‌هایی مانند نوروفیدبک و لورتا نوروفیدبک، افراد می‌توانند به‌طور مؤثر نشخوار فکری خود را کاهش دهند بدون آنکه نیازی به مصرف دارو داشته باشند. درمان‌های غیر دارویی مانند نوروفیدبک، به‌ویژه برای کسانی که به دنبال روش‌های طبیعی و بدون عوارض جانبی هستند، گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شود. در واقع، نوروفیدبک می‌تواند به افرادی که از افکار مزاحم رنج می‌برند، کمک کند تا به‌جای گیر افتادن در چرخه افکار منفی، ذهن خود را در مسیر درست هدایت کنند و با آگاهی و کنترل بیشتر بر فعالیت‌های مغزی خود، بر نشخوار فکری غلبه کنند. این روش به‌طور ویژه در افرادی که تمایل به درمان بدون دارو دارند، بسیار مفید است.
چه زمانی برای نشخوار فکری باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فقط برخی مواقع افکار خود را مرور و تکرار کنید، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک نداشته باشید. افرادی که می‌توانند با استفاده از راهکارهایی مانند ورزش یا تمرکز حواس، کنترلی بر افکار خود داشته باشند، ممکن است به کمک پزشکی نیاز نداشته باشند. با این حال، از آنجایی که این وضعیت ممکن است نمایانگر اختلال روانی باشد، توصیه می‌شود به جدی‌ترین شکل ممکن این موضوع را مورد بررسی قرار دهید. اگر علائم نشخوار فکری که در ادامه گفته می‌شود را در خود مشاهده می‌کنید، بهتر است به یک روانپزشک مراجعه کنید:
زندگی روزمره شما تحت تأثیر قرار گرفته و قابلیت انجام کارهای روزمره را از دست داده‌اید. همچنین، عدم توانایی در تمرکز و احساس شادی نیز مشاهده می‌شود.
- برای کنترل افکار خود، به کارهای پیچیده و سختی روی آورده‌اید.
- علائم اختلالات روانی شما به شدت افزایش یافته است.
- افکار مرتبط با خودکشی یا آسیب زدن به خود را تجربه می‌کنید.
جمع‌بندی
نشخوار فکری یک الگوی ذهنی پیچیده است که اگر به‌موقع کنترل نشود، می‌تواند به شدت سلامت روان فرد را تحت تأثیر قرار دهد. این الگوی فکری به‌ویژه در تعامل با اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس فکری و استرس، می‌تواند مشکلات بیشتری برای فرد ایجاد کند. خوشبختانه، درمان‌های روانشناختی مثل درمان شناختی-رفتاری، نوروفیدبک و مشاوره تخصصی به افراد کمک می‌کند تا از این چرخه منفی خارج شده و به الگوهای فکری سالم‌تر و مثبت‌تر دست یابند. اگر شما هم از نشخوار فکری رنج می‌برید، زمان آن رسیده که اقدامی برای تغییر انجام دهید. همکاری با یک روانشناس مجرب می‌تواند شما را در مسیر بهبودی قرار دهد و به شما کمک کند تا کنترل بیشتری بر ذهن و احساسات خود پیدا کنید.
دکتر حسین بیات، روانشناس متخصص، توانسته‌اند در بسیاری از موارد به بیماران خود کمک کنند تا از چرخه‌های منفی ذهنی خارج شوند. اگر شما هم می‌خواهید زندگی شادتر و آرام‌تری داشته باشید، هم حالا با ما تماس بگیرید و اولین گام را برای بهترین درمان نشخوار فکری بردارید.
منبع مورد استفاده در این مقاله: تأمل در نشخوار فکری: پیامدها، علل، مکانیسم ها و درمان نشخوار
سئوالات متداول
1_ نشخوار فکری چیست؟
این اختلال به معنی تجزیه، تحلیل و فکر کردن بیش از حد به تجربیات و احساسات منفی است که ممکن است در گذشته برای ما اتفاق افتاده است.
2_ بین این بیماری و کدام اختلالات روانی رابطه دو طرفه وجود دارد؟
اختلالات روانی مانند افسردگی شدید، استرس و اضطراب، وسواس و اسکیزوفرنی می‌تواند در اثر نشخوار ذهنی شدید ایجاد شود و همینطور می‌توانند نشخوار ذهنی را ایجاد کنند.
3_ با استفاده از روانشناسی اکت چگونه می‌توان نشخوار فکری را درمان کرد؟
مایندفولنس یا ذهن آگاهی یکی از مراحل روانشناسی اکت است که باعث می‌شود ذهن به زمان حال فکر کند و افکار ناخوشایند را بپذیرد و از آن عبور کند.