آشنایی با اختلال اضطراب فراگیر، علائم و روش درمان آن

اگر مدام درگیر نگرانی، دل‌درد عصبی یا بی‌خوابی هستید و ذهنتان هیچ‌وقت آرام نمی‌شود، احتمالاً با اختلال اضطراب فراگیر (GAD) روبه‌رو هستید. اختلال اضطراب فراگیر یکی از اختلالات روانی است که  با ایجاد نگرانی مداوم و کنترل‌نشده درباره‌ی مسائل روزمره، کیفیت زندگی فرد را به شدت کاهش می‌دهد. این اختلال به صورت تدریجی ایجاد می‌شود و می‌تواد به دلیل ژنتیک، شخصیت، محیط زندگی و اتفاقات ناگواری که در کودکی رخ داده‌اند ایجاد شود.

اختلال GAD منجر به ایجاد بیماری‌های جسمی و ذهنی دیگری نیز می‌شود و نیاز دارد که پس از تشخیص با استفاده از روش‌های مختلف درمانی که شامل دارو درمانی، روان درمانی و … می‌شود، درمان شود. این اختلال روانی در این مقاله از مرکز روان‌شناسی و نوروفیدبک بیات، به‌صورت علمی بررسی می‌کنیم که *ختلال اضطراب فراگیر چیست، چه علائمی دارد، چرا ایجاد می‌شود و بهترین روش‌های درمان آن کدام‌اند.

شناسایی اختلال اضطراب فراگیر 

اختلال اضطراب فراگیر یا Generalized Anxiety Disorder (GAD) نوعی اختلال ذهنی است که در آن فرد نسبت به موضوعات عادی زندگی، نگرانی بیش از حد، غیرواقعی و غیرقابل‌کنترل دارد. نگرانی که این افراد تجربه می‌کنند طبیعی نیست و بیش از حد معمول است؛ برای اینکه بتوانید نگرانی و اختلال اضطراب فراگیر را از هم تشخیص دهید باید با درمان نگرانی دردسرساز آشنا باشید.

GAD هر سال افراد زیادی را در کشورهای مختلف درگیر خود می‌کند. این بیماری در زنان دو برابر بیشتر از مردان رخ می‌دهد و نحوه‌ی ابتلا به این بیماری به صورت تدریجی است و می‌تواند در هر زمانی از چرخه زندگی خود را نشان دهد ولی مشکلاتی که ایجاد می‌کند در کودکی و میانسالی بالاتر است. اگر اختلال اضطراب فراگیر درمان نشود، ممکن است به افسردگی، حملات پانیک و بیماری‌های جسمی منجر شود.

علائم اختلال اضطراب فراگیر

برای اینکه بتوانید این اختلال را تشخیص دهید باید با علائم آن که شامل علائم جسمی و ذهنی می‌شود آشنایی داشته باشد؛ البته تشخیص این بیماری به عهده افراد متخصص است ولی دانستن این موارد به تشخیص اولیه کمک می‌کند. نگرانی بیش از حد درمورد تمام مسائل روزمره یکی از مهم‌ترین علائم اختلال اضطراب فراگیر است.

اختلال اضطراب فراگیر منجر به ایجاد بیماری‌های مختلف مانند افسردگی شدید، اختلال هراس، بیماری‌های قلبی و اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی می‌شود. برای پیشگیری و درمان افسردگی شدید و دیگر بیماری‌ها باید این اختلال را درمان کنید. علائم جسمی و ذهنی اختلال اضطراب فراگیر را در ادامه نام برده‌ایم.

• علائم ذهنی اختلال اضطراب فراگیر:
• نگرانی دائمی درباره موضوعات روزمره
• پیش‌بینی اتفاقات ناخوشایند
• بی‌قراری و عدم توانایی در آرام ماندن
• تمرکز پایین و افکار مزاحم
• احساس خطر یا ترس بی‌دلیل

علائم جسمی اختلال اضطراب فراگیر:

• خستگی و ضعف عمومی
• تپش قلب، لرزش یا تعریق
• درد معده یا تهوع عصبی
• مشکلات خواب (بی‌خوابی یا کابوس)
• انقباض و درد عضلانی

علت ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر

پژوهش‌های علمی نشان می‌دهد؛ علت ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر می‌تواند ترکیبی از چند عامل مانند عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی باشد و به دلیل فعالیت بیش از حد مکانیسم‌های مغز ایجاد می‌شود.

1. ژنتیک: ژنتیک یکی از عواملی است که منجر به افزایش ایجاد این اختلال می‌شود؛ به صورتی که اگر در خانواده‌ای پیشینه ابتلا به اختلالات ذهنی مانند وسواس فکری زیاد باشد؛ احتمال ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر نیز بیشتر است.
2. محیط: تجربه‌ی رویدادهای استرس‌زا یا ناگوار در کودکی.
3. شخصیت: افرادی که حساس، کمال‌گرا یا منفی‌نگر هستند، بیشتر مستعد ابتلا به GAD می‌باشند.
4. فعالیت مغزی: در مبتلایان، بخش آمیگدال مغز (مرکز احساس ترس و هیجان) بیش از حد فعال است و حتی در موقعیت‌های عادی واکنش اضطرابی ایجاد می‌کند.

4 روش درمان اختلال اضطراب فراگیر

برای درمان اختلال اضطراب فراگیر در ابتدا لازم است که این اختلال به درستی تشخیص داده شود و سپس روند درمانی آغاز شود. تشخیص اختلالات روانی فقط توسط روانشناس و فرد متخصص امکان پذیر است؛ پس با مراجعه به مشاوره فردی می‌توان بیماری‌های روانی را شناسایی کرد. در صورتی که علائم این اختلال در بیشتر روزهای هفته و به مدت 6 ماه تکرار شود ابتلا به این اختلال تایید می‌شود.

پس از اینکه این اختلال تشخیص داده شد باید با راه‌های درمان اختلال اضطراب فراگیر آشنا شد. راه‌های درمان GAD شامل روان درمانی، دارو درمانی و ایجاد عادت‌های سالم می‌شود. معمولا درمان اختلال اضطراب فراگیر با استفاده از ترکیبی از روش‌های نام برده شده انجام می‌شود. روانشناس و فرد متخصص با توجه به شرایط بیمار مناسب‌ترین روش را برای او در نظر می‌گیرند.

1_روان درمانی

درمان اختلال اضطراب فراگیر به وسیله روش شناختی رفتاری امکان پذیر است؛ درمان شناختی رفتاری یک نوع روان درمانی است که شامل جلسات مشاوره‌ای منظم با یک فرد متخصص می‌شود. در این جلسات روانشناس یا فرد متخصص روش‌های متفاوتی از تفکر، رفتار و واکنش را به بیمار می‌آموزد تا به وسیله آن رفتار و الگوهای فکری منفی خود را تغییر دهد.

روش روان درمانی منجر به تغییرات دائمی در افراد مبتلا به اضطاب می‌شود و آن‌ها را درمان می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که CBT می‌تواند در کمتر از 12 جلسه، میزان اضطراب و نگرانی را تا 60 درصد کاهش دهد. می‌توان از روان درمانی به همراه دیگر روش‌های درمانی مانند نوروفیدبک به صورت ترکیبی در درمان اختلال اضطراب فراگیر و درمان وسواس بدون دارو استفاده کرد.

2_دارو درمانی

دارو درمانی یکی از قدیمی‌ترین روش‌هایی است که به وسیله آن انواع بیماری‌های ذهنی را درمان می‌کنند. به دلیل اعتیاد آور بودن داروهای کنترل اضطراب و کاهش تمرکز و حافظه باید در دوره‌های کوتاه مدت تجویز شوند. این داروهای کوتاه مدت منجر به کاهش علائم فیزیکی اختلال اضطراب مانند تنش عضلانی و گرفتگی معده می‌شوند. آلپرازولام، کلونازپام و لورازپام از انواع داروهای ضد اضطراب به حساب می‌آیند.

3_درمان با نوروفیدبک

نوروفیدبک نوعی درمان با بیوفیدبک است؛ که امروزه به یکی از درمان‌های نوین و غیرتهاجمی بسیار محبوب تبدیل شده است. در این روش با آموزش مغز به خودتنظیمی، فعالیت نواحی مرتبط با اضطراب را کاهش می‌دهد. در کلینیک روانشناسی و نوروفیدبک بیات، جلسات نوروفیدبک با دستگاه‌های پیشرفته انجام می‌شود و به بیماران کمک می‌کند بدون دارو، آرامش ذهنی بیشتری تجربه کنند.

4_اصلاح سبک زندگی 

داشتن سبک زندگی سالم می‌تواند یکی از راه‌های برتر برای مقابله با بیماری‌های روانی مانند اضطراب فراگیر باشد. البته داشتن زندگی سالم به تنهایی نمی‌تواند منجر به درمان این اختلال شود ولی می‌تواند در کنار راه‌های دیگر درمان کمک کننده باشد. ورزش منظم و داشتن یک رژیم غذایی می‌تواند بدن فرد را برای مقابله با اختلالات روانی و شکست آن‌ها آماده کند. کاهش مصرف کافئین و خواب کافی نیز می‌تواند علائم اختلال اضطراب را کاهش دهد و منجر به درمان استرس و اضطراب شود.

تعدادی از عادت‌های سالم 

• ورزش منظم و رژیم غذایی سالم
• یوگا و مدیتیشن
• کاهش مصرف کافئین
• استفاده نکردن از مواد مخدر و الکل
• مراجعه به مشاور برای صحبت کردن و حل مشکلات

جمع‌بندی

در این مقاله با اختلال اضطراب فراگیر که یکی از بیماری‌های ذهنی است آشنا شدیم. در صورت عدم درمان اختلال اضطراب فراگیر، این بیماری می‌تواند زندگی فرد بیمار را مختل کند و منجر به آسیب‌های فیزیکی و ذهنی بیشتر شود. نگرانی بیش از حد درمورد مسائلی که اتفاق نیوفتاده‌اند افراد را از پیشرفت و رسیدن به موفقیت‌ها دور می‌کند. مراجعه به مشاوره می‌تواند به افراد در درمان این بیماری کمک کند.

کلینیک روانشناسی و نوروفیدبک بیات با سال‌ها تجربه در درمان بیماران مبتلا به اختلالات ذهنی انواع جلسات روانشناسی برای مقابله با اختلال اضطراب فراگیر را در اختیار شما قرار می‌دهد. سلامت روان در کنار سلامت جسمی می‌تواند به پیشرفت فردی و اجتماعی شما کمک کند؛ پس سلامت روان خود را با اهمیت بدانید. برای رزرو جلسه مشاوره، می‌توانید همین حالا از صفحه تماس با ما نوبت خود را رزرو کنید.

منابع علمی استفاده شده در این مقاله:

A systematic review of the neural bases of psychotherapy for anxiety and related disorders

Generalized Anxiety Disorder

سئوالات متداول درمورد 

1- اختلال اضطراب فراگیر چیست؟

اختلال اضطراب فراگیر یا Generalized Anxiety Disorder (GAD) نوعی اختلال ذهنی است که در آن فرد نسبت به هر موضوعی به طور غیرقابل کنترل و غیرواقعی، مضطرب و نگران است.

2- آیا جنسیت بر روی ابتلا به اضطراب فراگیر تاثیر گذار است؟

بیماری در زنان دو برابر بیشتر از مردان رخ می‌دهد و نحوه‌ی ابتلا به این بیماری به صورت تدریجی است.

3- علائم اختلال GAD را نام ببرید؟

• احساس خستگی مداوم
• معده درد‌های مکرر و عصبی
• عرق کف دست‌ها
• لرزیدن
• ضربان قلب سریع
• نیاز مداوم به دستشویی
• مشکل در خوابیدن
• احساس بی قراری و ناتوانی در داشتن آرامش
• مشکل در تمرکز کردن
• مشکل در کنترل نگرانی و احساسات
• نگرانی مداوم درمورد موضوعاتی که هنوز اتفاق نیوفتاده‌اند.

4- عملکرد بیش از حد چه بخشی از مغر منجر به ایجاد اضطراب فراگیر می‌شود؟

آمیگدال بخشی از مغز است که باعث ایجاد و ذخیره پاسخ‌های هیجانی در موقعیت‌های خطرناک می‌شود. در افرادی که به GAD دچار هستند در موقعیت‌های معمولی نیز آمیگدال فعال شود و منجر به ایجاد پاسخ‌های هیجانی شود.

5- روش‌های درمان اختلال اضطراب فراگیر را نام ببرید؟

راه‌های درمان GAD شامل روان درمانی، دارو درمانی و ایجاد عادت‌های سالم می‌شود. معمولا درمان اختلال اضطراب فراگیر با استفاده از ترکیبی از روش‌های نام برده شده انجام می‌شود.