تاب آوری روانشناختی یکی از ویژگیهایی است؛ که به انسان در گذراندن سختیهای زندگی با آرامش و انعطافپذیری کمک میکند. معمولا افرادی که تاب آوری روانشناختی بالایی دارند، به جای اینکه بگذارند مشکلات بر آنها چیره شود؛ تلاش میکنند تا راهی برای رسیدن به موفقیت پیدا کنند. تاب آوری روانشناختی یک مهارت است و میتوان با تلاش و اجرای راههایی که در ادامه خواهیم گفت، این ویژگی را بهبود بخشید.
تاب آوری روانشناختی چیست؟
افرادی که در برابر فاجعه آرامش خود را حفظ میکنند دارای ویژگی هستند که به آن تاب آوری میگویند. افراد مقاوم و تاب آور قادر به استفاده از مهارتها و نقاط قوت خود برای کنار آمدن و گذر از مشکلات و چالشها هستند. مشکلاتی مانند از دست دادن شغل، مشکلات مالی، بیماری، بلایای طبیعی، فوریتهای پزشکی، طلاق و مرگ عزیزی میتواند به طور کلی فردی را از ادامه دادن زندگی باز دارد؛ اما باید بیاموزیم که به جای ناامیدی یا پنهان شدن از مشکلات، به طور مستقیم با مشکلات زندگی روبرو شویم.
افرادی که تاب آوری روانشناختی بالایی دارند، همان ناراحتی، اندوه و اضطرابی را تجربه میکنند؛ که دیگران نیز در حال تجربه آن هستند ولی این افراد از مهارتهای مقابلهای سالم برای کنار آمدن با چنین مشکلاتی استفاده میکنند. برخی از عواملی که در این افراد وجود دارد و باعث انعطافپذیرتر شدن آنها در برابر مشکلات میشود شامل نگرش مثبت، خوش بینی، توانایی تنظیم احساسات و توانایی دیدن شکست به عنوان نوعی بازخورد مفید است.
فرق افرادی که فاقد تاب آوری هستند این است که در هنگام مواجهه با مشکلات از سازوکارهای ناسالمی برای نقابله با آنها استفاده میکنند. ناامیدی یا عدم موفقیت ممکن است آنها را به سمت رفتارهای ناسالم، مخرب یا حتی خطرناک سوق دهد. این افراد سرعت کمتری در روند بهبود دارند و در نتیجه ممکن است ناراحتی روانی بیشتری را تجربه کنند. به یاد داشته باشید که تاب آوری استرس را از بین نمیبرد و مشکلات زندگی را پاک نمیکند؛ بلکه نگاه ذهنی که این افراد نسبت به زندگی دارند منجر به موفقیت آنها میشود.
آشنایی با 4 ویژگی اصلی افراد دارای تاب آوری روانشناختی
برخی از افراد به طور طبیعی از این تواناییها برخوردار هستند و انعطاف پذیری به افراد این قدرت را میدهد تا به صورت رودررو با مشکلات کنار بیایند، بر ناملایمات غلبه کنند و زندگی خود را ادامه دهند. با این حال، این رفتارها فقط صفات ذاتی نیستند که در تعداد معدودی دیده شوند؛ بلکه انعطاف پذیری نتیجه یک سری پیچیده از ویژگیهای داخلی و خارجی از جمله ژنتیک، آمادگی جسمانی، سلامت روان و محیط شما است.
- مهارت حل مسئله: مهارت حل مسئله یکی از مهارتهایی است که بهبود آن منجر به تقویت تاب آوری میشود. این مهارت باعث میشود زمانی که فرد با یک بحران مواجه میشود بتواند راه حل مناسبی برای گذر از آن پیدا کند.
- اعتماد به نفس: افزایش اعتماد به نفس به انسان احساس ارزشمندی میدهد و منجر میشود تا فرد با تواناییها و نقات قوت و ضعف خود آشنا شود و عی در بهبود آنها داشته باشد. زمانی که انسان تواناییهای خود را قبول داشته باشد میتواند در برابر مشکلات قویتر عمل کند.
- ارتباط اجتماعی قوی: داشتن ارتباط اجتماعی قوی میتواند به افراد در روبهرو شدن با مشکلات زندگی کمک کند؛ زیرا این افراد میتوانند از دوستان، اعضای خانواده و همکاران خود برای رفع مشکلات و چالشها کمک و مشاوره دریافت کنند. داشتن ارتباط با این افراد نیز میتواند در شرایط سخت بسیار کمک کننده باشد؛ زیرا این افراد خوب گوش میدهند و از همدلی بالایی برخوردارند.
- خوش بینی: افرادی که تاب آوری روانشناختی بالایی دارند در هر زمان معتقدند که آینده میتواند بهتر باشد و دیدگاه مثبت خود را حفظ میکنند. این افراد به جای تمرکز بر روی محدودیتها و نیمه خالی لیوان، تمرکز خود را بر روی راهحلهای کارآمد قرار میدهند.
چگونه تاب آوری خود را افزایش دهیم؟
خوشبختانه تاب آوری یک مهارت آموختنی است که میتوانید آن را در خود و فرزندانتان افزایش دهید. بهبود تاب آوری روانشناختی میتواند به انعطافپذیری بیشتر افراد در سختیها کمک کند. در زمان سختیها باید این موضوع را به یاد داشته باشید که سختی و شکست برای هر فردی در زندگی اتفاق میافتد و باید با پذیرفتن درد و رنج از آن گذر کنید. نباید بگذارید سختیها و ناراحتیهای زندگی شما را از پا در بیاورد؛ بلکه باید از آن برای رشد خود استفاده کنید.
افکار خود را کنترل کنید
افراد انعطاف پذیر میتوانند واقع بینانه به موقعیتهای منفی نگاه کنند و به جای اینکه مشکلات را غیرقابل غلبه بدانند، افکار خود را از نو تنظیم کنند. برای هر مشکلی راهحلی وجود دارد؛ پس کنترل بر روی ذهن و افکار خود را تقویت کنید؛ تا بتوانید در بحرانها آرامش خود را حفظ کرده و بهترین راهحلها را انتخاب کنید. تمرکز روی کارهای مثبتی که میتوانید انجام دهید میتواند به شما کمک کند تا از یک ذهنیت منفی خارج شويد.
استفاده از تکنیکهای پرورش ذهن
با پرورش ذهن خود میتوانید به فرد قویتر و انعطافپذیر تر در برابر مشکلات تبدیل شوید. میتوانید در فعالیتهایی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق یا یوگا شرکت کنید تا بتوانید از استرس خود بکاهید و منجر به افزایش تاب آوری روانشناختی شوید. پرورش ذهن به شما میآموزد که فقط میتوانید درگیر موضوعاتی شوید که توانایی کنترل آن را دارید.
بهبود سبک زندگی
داشتن یک سبک زندگی سالم و استاندارد میتواند به شما در تقویت سلامت جسمی و روانی کمک کند و منجر به بهبود عملکرد شما در سختیها و ناملایمات زندگی شود. ورزش منظم، تغذیه متعادل و خواب کافی سه رکن اصلی داشتن یک سبک زندگی سالم هستند. در صورتی که با انجام تکنیکها افزایش تاب آوری روانشناختی هنوز نتوانستهاید این مهارت را در خود پرورش دهید؛ میتوانید از کمکهای حرفهای و مراجعه به روانشناس استفاده کنید.
جمعبندی
تاب آوری روانشناختی یکی از مهارتهایی است؛ که پرورش آن میتواند به افراد در جلوگیری از ابتلا به اختلالات روانی کمک کند. میتوانید با داشتن یک زندگی سالم و کنترل بر روی افکار خود باعث بهبود و رشد مهارت تاب آوری در خود شوید. در صورتی که میخواهید به صورت تضمینی این مهارت را در خود افزایش دهید و تبدیل به یک فرد خوش بین، با اعتماد به نفس و اجتماعی شوید؛ میتوانید از مشاوران ما در مرکز روانشناسی بیات کمک بگیرید.
سئوالات متداول
تاب آوری روانشناختی چیست؟
افرادی که در برابر فاجعه آرامش خود را حفظ میکنند و از مهارتها و نقاط قوت خود برای کنار آمدن و گذر از مشکلات و چالشها استفاده میکنند؛ دارای تاب آوری روانشناختی هستند.
ویژگی افراد دارای تاب آوری روانشناختی چیست؟
این افراد توانایی حل مسئله، خوشبینی و اعتماد به نفس بالایی دارند و میتوانند ارتباط اجتماعی قوی ایجاد کنند.