کمال گرایی | ویژگی‌ها و درمان کمال گرایی مرضی

کمال گرایی چیست؟

قبل از صحبت درباره هر چیزی بیایید ببینیم کمال گرایی افراطی چیست. این اختلال در زمانی رخ می‌دهد که فرد اهداف غیر واقع بینانه‌ای برای خود در نظر می‌گیرد و برای رسیدن به آنها تلاش می‌کند. از آنجاییکه این اهداف غیر قابل دسترسی هستند، در واقع تلاش برای حصول این هدف محکوم به شکست می‌باشد. دکتر حسین بیات درمورد این اختلال می‌گوید: همه ما دوست داریم که تا بالاترین درجات موفقیت در زندگیمان دست پیدا کنیم یا به‌عبارت دیگر به کمال برسیم؛ اما در برخی افراد این دوست داشتن بیش از حد لازم ایجاد می‌گردد و به نوعی دچار کمال گرایی مرضی می‌گردند. این افراد هیچ گاه از زندگی خود راضی نیستند.

کمال گرایی یک ویژگی شخصیتی است که اگر به مقدار صحیح وجود داشته باشد می‌تواند منجر به پیشرفت و موفقیت فرد شود. دکتر تال بن شاهار(Tal Ben-Shahar)  در کتاب خود به نام «The Pursuit of Perfect» کمال گرایی را به دو دسته کمال گرایی سازگار و کمال گرایی ناسازگار تقسیم کرده است. کمال گرایی سازگار همان ویژگی اخلاقی است که منجر به توسعه و پیشرفت فرد در کار و زندگی می‌شود. افراد که این نوع کمال گرایی را دارند همیشه استانداردهای آن‌ها رو به رشد است و با موفقیت‌های خود را با لذت جشن می‌گیرند. نوع دیگر آن کمال گرایی ناسازگار است؛ در این نوع اختلال افراد از داشته‌های خود راضی نیستند و حتی در زمان موفقیت نیز از خود انتقاد می‌کنند.

ویژگی‌های شخصیت کمال گرا

افراد کمال گرا دارای ویژگی‌های شخصیتی خاصی هستند که شناسایی آن می‌تواند در کنترل و شناسایی این اختلال کمک کند. تشخیص کمال گرایی مرضی نیازمند نظر فرد متخصص است و بدون آن نمی‌تواند به صورت قطعی این اختلال رفتاری را تشخیص داد. رفتارهایی مانند سخت گیری و انتقاد افراطی، انتظار بدون نقص بودن، نیاز به مورد تایید قرار گرفتن از طرف دیگران و تفکر همه یا هیچ که در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد. با دریافت مشاوره فردی و مشاوره خانواده می‌توانید تا میزان زیادی کمال گرایی را کنترل کنید.

معایب و مشکلات کمال گرایی در زندگی

داشتن ویژگی‌های کمال گرایانه همان طور که اشاره شد بد نیست در صورتی که سلامت ذهنی و عملکرد و کیفیت زندگی افراد را با مشکل رو به رو نکند. اما اگر از حد معمول بیشتر شود می‌تواند باعث به وجود آمدن مشکل در زندگی شود به طوری که فردی که دارای این اختلال است می‌خواهد همه چیز در زندگی‌اش بدون نقص باشد و این غیرممکن است. مهمترین تاثیر منفی کمال گرایی افراطی تاثیر در ارتباطات و نحوه رفتار و زندگی فرد می‌باشد. در اینجا به برخی از مهمترین تاثیرات منفی این حالت اشاره می‌کنیم.

• اضطراب.
• بروز خشم شدید.
• نداشتن رضایت شغلی و شکست در آن.
• کمال‌گرایی یکی از شاخص‌های تأثیرگذار بر سلامت جسم و روان است.
• زندگی با فرد کمال گرا بسیار دشوار است. زیرا این فرد همیشه از خود و اطرافیانش ناراضی است.

راه‌هایی برای درمان کمال گرایی

• باورهای غلط خود را تغییر دهید.
• ریشه‌های کمال گرایی را در خود پیدا کنید.
• سبک گفتار درونیتان را تغییر دهید.
• افکار و اعمالتان را یادداشت کنید.
• واقع‌بین باشید.
• بدانید که تغییرات به تدریج اتفاق می‌افتند.
• شجاعت به خرج دهید.
• خود مراقبتی را مد نظر قرار دهید.
• با خودتان مهربان باشید.
• خود را بخاطر خطاها و اشتباهاتتان ببخشید.
• توانایی بازداری افکار و رفتارهای منفی را در خود تقویت کنید.
• بر روی نقاط قوت واقعی خود تأکید کنید.
• از به تعویق انداختن کارها خودداری کنید.
• از تلاش برای راضی نگه داشتن دیگران دست بردارید.
• دیگران را همانگونه که هستند بپذیرید.
• ارتباط برقرار کنید.

پادکست کمال گرایی مرضی و درمان آن

با گوش دادن به پادکست‌های کمال گرایی مرضی که توسط دکتر حسین بیات در شیراز آماده شده است؛ می‌توانید به طور کامل با این اختلال و ویژگی‌ها و راه درمان آن آشنا شوید. بخشی از پادکست کمال گرایی مرضی: کمال گرایی افراطی یعنی داشتن اهداف و استاندار‌های بالا و انتظارات غیر واقع بینانه از خود یا دیگران (یاهردو) و احساس ارزشمندی مشروط به آن چه که انجام می‌دهند(دستاورد) و نه آن چه که هستند، بایدها در نزد این افراد مقدس هستند.

جاده افرادکامل گرا درست خلاف جهت زندگی و رضایت مندی است ،به عبارتی دیگر این افراد زندگی را زندگی نمی کنند  و فقط به رسیدن و مقصد فکرمی کنند و از مسیر لذت نمی برند، این افراد احساس شکست نمی کنند بلکه احساس ورشکستگی می کنند که زیربنای آن عزت نفس آسیب دیده واحساس نقص وشرم وجود دارد.